همه چیز درباره دندانپزشکی کودکان و اطفال

سلامت دهان و دندان در کودکان امری بسیار مهم می باشد و با آموزش و مراقبت از دندانها در سنین کم می توان بهداشت و سلامت دهان و دندان را برای آنان در سنین بالاتر به ارمغان آورد. پس توصیه می شود اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان در سن یک سالگی و پس از رویش اولین دندان های شیری صورت پذیرد و نکات لازم به والدین آنها در خصوص تغذیه آنها، خوردن پستانک، خوردن داروهایی مثل قطره آهن گفته شود. و بهتر است کودکان تا زمان افتادن آخرین دندان شیری هر 4 ماه یک بار نزد دندان پزشک برده شوند.

سلامت دندان ها در کودکان نقش بسزایی دارد. رعایت نکات بهداشتی توسط کودک و والدین آنها برای سلامت دندان ها بسیار با اهمیت است. به همین منظور بهتر است پس از رویش دندان های شیری کودک به متخصص دندانپزشکی اطفال مراجعه کرده و راهنمایی های لازم را جهت مراقبت دندان های کودک تان بگیرید.

دندانپزشک متخصص کودکان کیست؟

دندانپزشک متخصص کودکان به عنوان Pediatric Dentist یا Pedodontist شناخته می‌شود. این دندانپزشکان در زمینه درمان و پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان کودکان تخصص دارند و با توجه به نیازهای ویژه کودکان و جوانان، خدمات دندانپزشکی را ارائه می‌دهند.

دندانپزشک متخصص کودکان، چه گروه سنی از افراد را ویزیت می کنند؟

دندانپزشکان متخصص کودکان برای درمان و پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان کودکان، از سنین نوزادی تا دوران نوجوانی خدمات دندانپزشکی را ارائه می‌دهند. این شامل کودکان از سن ۶ ماهگی تا دوران بلوغ و نوجوانی (تقریباً تا ۱۸ سالگی) می‌شود. به طور کلی، برای حفظ سلامت دهان و دندان، از سنین نوزادی تا پایان دوران کودکی، کودکان باید به دندانپزشک متخصص کودکان مراجعه کنند و برای درمان هر گونه مشکل دندانی در هر سنی، بهتر است با دندانپزشک کودکان مشورت شود.

خدمات متخصص دندانپزشکی کودکان چیست؟

متخصص دندانپزشکی کودکان قادر است مراقبت از حفره دهان کودک شما را از بدو تولد تا نوجوانی به عهده بگیرد. در پاره ای از موارد هم ممکن است او کودک شما را به یک متخصص ارتودنسی کودکان معرفی کند. او به تمام جنبه های دندانپزشکی کودکان از جمله موارد زیر تسلط دارد:

• چکاپ های منظم و دوره ای دندانپزشکی کودکان
• کشیدن دندان
• درمان بیماری های لثه
• تشخیص و درمان بیماری های دندان
• دندانپزشکی پیشگیری
• ترمیم، مراقبت و نگهداری دندان
• نظارت بر رویش دندان های شیری و دائمی
• مقاوم سازی دندان کودکان با سیلانت
• انجام فلوراید تراپی برای کودکان
• نصب روکش موقت دندانپزشکی تا زمان در آمدن دندان دائمی
• ارجاع مشکلات تخصصی کودکان به متخصصین دندانپزشکی (برای مثال ممکن است کودک را برای شروع درمان ارتودنسی کودکان با انواع ارتودنسی ثابت و متحرک به یک متخصص ارتودنسی خوب ارجاع دهد.)

معرفی خدمات تخصصی دندانپزشکی کودکان

1- ترمیم دندانهای شیری و دائمی

دندان های کودکان به دلایل مختلفی مانند خرابی و پوسیدگی، شکستگی و عدم رشد صحیح ممکن است نیاز به پر کردن داشته باشند. پر کردن دندان ها مختص به دندان دائمی نیست و برای دندان شیری نیز قابل انجام است.

سلامت دندان شیری به اندازه دندان دائمی اهمیت دارد. وجود درد یا عفونت در دندان شیری باعث امتناع کودک از غذا خوردن یا نجویده غذا خوردن و ایجاد دل درد برای او می‌شود. در این صورت غذا به صورت کامل جذب نشده و باعث اختلال در رشد کودک و ضعیف شدن او می‌شود.

2- فلوراید درمانی (فلوراید تراپی)

فلوراید یکی از عناصر موجود در طبیعت است که توانایی خاصی در تقویت مینای دندان دارد. قرار دادن فلوراید در معرض مینای دندان باعث می‌شود مواد مغذی از دست رفته در طول زمان جایگزین شده و از پوسیدگی جلوگیری شود.

روش فلوراید تراپی باعث افزایش مقاومت دندان و پیشگیری از پوسیدگی در کودکان می‌شود.

3- فیشور سیلانت (شیار پوش)

فیشور سیلانت یک روش بی خطر و بدون درد برای افزایش مقاومت دندان و پیشگیری از پوسیدگی برای مدت طولانی (5 سال یا بیشتر) می‌باشد.

یکی از محل هایی که به شدت در معرض پوسیدگی قرار دارد، سطح جونده دندان‌ها است یعنی سطوحی که غذا بین آنها جویده و له می‌شود. این سطوح به دلیل داشتن شیار‌های متعدد مستعد پوسیدگی هستند.

برای پیشگیری از پوسیدگی در این سطوح، شیارهای دندان با استفاده از مواد مخصوص و همرنگ دندان به نام سیلانت پوشانده می‌شود. بکارگیری این روش باعث کاهش قابل توجه پوسیدگی دندان‌ها در کودکان می‌شود ولی در کنار آن باید از مسواک و نخ دندان نیز جهت سلامت دهان و دندان استفاده شود.

4- ارتودنسی پیشگیری (فضانگهدار)

در مواردی پیش می‌آید که کودک دندان های شیری را زودتر از دست می‌دهد یا دندان شیری زودتر از موقع کشیده می‌شود. در این صورت دندان های دو طرف آن، شروع به حرکت به سمت فضای خالی می‌کنند. از طرفی دندان دائمی کودک هنوز رویش پیدا نکرده است و در زیر لثه (زیر دندان شیری) قرار دارد. اگر جای خالی دندان دائمی با دندان دیگری پر شود، دندان زیر لثه نمی‌تواند به شکل کامل رویش پیدا کند و در نتیجه منجر به رویش نامرتب دندان‌های دائمی می‌شود.

برای جلوگیری از این اتفاق باید با مراجعه به موقع به دندانپزشک کودکان و انجام اقدامات لازم تا زمان رویش دندان دائمی زیرین، دندان شیری حفظ و نگهداری شود.

در موارد ضروری پس از افتادن یا کشیدن دندان شیری، با انجام قالب گیری وسیله‌ای به نام فضانگهدار توسط دندانپزشک کودک ساخته شده و در فضای خالی قرار داده می‌شود تا باعث رویش منظم دندان های دائمی شود.

5- روکش دندان شیری

در صورتیکه پوسیدگی دندان شیری شدید باشد دیگر با پر کردن نمی‌توان از آن در برابر شکستگی و پوسیدگی مجدد محافظت کرد. در چنین مواردی، روکش مخصوص فلزی ساخته شده و بر روی دندان چسبانده می‌شود. این روکش هنگام افتادن دندان شیری همراه با آن از دهان خارج می‌شود.

4- درمان تحت بیهوشی

یک چالش مهم برای متخصص دندانپزشکی اطفال، مواجه و درمان کودکان غیر همکار می‌باشد که دارای ترس و اضطراب شدید و غیر قابل کنترل هستند.

عوامل متعددی مثل اطلاعات نادرسی که از طریق والدین یا دوستان به آنها منتقل می‌شود، کم بودن سن آنها و تجربه های قبلی تلخ و دردناک باعث عدم امکان درمان کودک می‌شود.

دندانپزشکان برای مقابله با این مشکل از بیهوشی هنگام انجام درمان دندانپزشکی استفاده می‌کنند. این روش همچنین برای کودکانی که دارای معلولیت جسمی یا ذهنی هستند نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

رفتار و شیوه های متخصص دندانپزشکی کودکان در هر رده سنی به چه صورت است؟

دندانپزشکان کودکان با توجه به رده سنی کودکان با آنها برخورد می کنند. به طور کلی، روش های برخورد با کودکان بر اساس رده سنی آنها تغییر می کند. به عنوان مثال:

• با کودکان پیش دبستانی (3 تا 5 ساله)، دندانپزشکان معمولا از روش های بازی، مسابقه و داستان برای جذب توجه کودکان و کاهش ترس آنها استفاده می کنند.
• با کودکان دبستانی (6 تا 12 ساله)، دندانپزشکان می توانند از اطلاعات بیشتری در مورد دندان ها و نحوه رسیدگی به بهداشت دهان و دندان استفاده کنند. در این رده سنی، کودکان به طور کلی بیشتر درک می کنند و قابلیت هضم اطلاعات بیشتری دارند.
• با نوجوانان (12 تا 18 ساله)، دندانپزشکان ممکن است نیاز داشته باشند که به اطلاعات دقیق تر و تکنیک های پیشرفته تر در مورد بهداشت دهان و دندان را مستقیما به نوجوانان ارائه دهند.