تأثیر رنگ روکش دندان بر زیبایی دندانها بسیار حائز اهمیت است. همه افراد در تلاشند تا با بهترین و موثرترین روشها، به آرزوی داشتن یک لبخند زیبا دست پیدا کنند. در این مقاله، قصد داریم درباره رنگ روکش دندان و انتخاب بهترین رنگ روکش دندان بحث کنیم. بنابراین، مطالعه این مقاله میتواند برای شما بهرهمندی بزرگی داشته باشد.
روکش دندان چیست؟
یک روکش دندان یا تاج دندان (Dental Crown)، یک نوع پروتز مصنوعی است که به شکلی شبیه به تاج دندان ساخته میشود. این روکش میتواند از موادی مانند سرامیک، فلز و ترکیبی از فلز و سرامیک (PMF) تهیه شده باشد و بر روی دندانی که ترمیم شده است (مانند ایمپلنت یا دندانی که عصب کشی شده است) قرار میگیرد. اتصال روکش به دندان با استفاده از موادی مانند سمان دندان یا چسب روکش انجام میشود.
همچنین، لایههای کامپوزیتی (ونیر کامپوزیت) یا سرامیکی (لمینت دندان) نیز به عنوان نوعی روکش محسوب میشوند و بر روی دندان قرار میگیرند به منظور اصلاح طرح لبخند و رفع مشکلات ظاهری از جمله فواصل بین دندانها، شکستگی، ترک خوردگی و تغییر رنگ.
روکش دندان پس از قالبگیری از دندان در مطب دندانپزشکی، به آزمایشگاه دندانسازی ارسال میشود و توسط تکنسین دندانساز ساخته میشود.
انواع رنگ روکش دندان
رنگهای روکش دندان به چهار دسته A، B، C و D تقسیم میشوند که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم.
- رنگ A: مایل به قهوهای
- رنگ B: مایل به زرد
- رنگ C: مایل به خاکستری و زرد
- رنگ D: مایل به زرد و قرمز
هر یک از این طیفهای رنگی شامل چهار درجه روشنایی از ۱ تا ۴ میباشند. شماره ۱ نشاندهنده روشنترین و شماره ۴ نشاندهنده تیرهترین درجه روشنایی و براقیت است.
روش انتخاب رنگ برای روکش دندان
انتخاب رنگی که با دندانهای شما سازگار باشد، بسیار مهم است. در ابتدا، دندانپزشک باید بر اساس رنگهای کدگذاری شده، رنگی را انتخاب کند که به دندانهای طبیعی شما نزدیک باشد.
در این مرحله، دندانپزشک هر نمونه رنگ را روی دندانهای شما قرار میدهد تا رنگ آن را با رنگ دندانهای شما هماهنگ کند و بهترین انتخاب رنگ را انجام دهد.
رنگ روکش باید به گونهای باشد که ظاهر طبیعی به لبخند شما ببخشد و به طور غیرمعمول و بیش از حد سفید نباشد.
معیارهای مهم در انتخاب روکش دندان
در انتخاب رنگ روکش دندان، حتماً باید به موارد زیر توجه کنید تا بتوانید بهترین انتخاب را در این زمینه داشته باشید.
- رنگ پوست: مناسب است که رنگ روکش دندان با رنگ طبیعی پوست کمی متفاوت باشد؛ با این حال، باید به خاطر داشته باشید که تضاد بیش از حد میتواند باعث ظاهر غیرطبیعی رنگ دندانها شود. برای افرادی که پوست تیره دارند، رنگ طبیعی مناسبتر است و آنها باید از رنگهای خیلی روشن استفاده نکنند.
- رنگ چشم: توجه به سفیدی چشم (صلبیه) یکی از روشهای مفید برای انتخاب رنگ روکش مناسب است. رنگ روکش دندان نباید از رنگ سفیدی چشم روشنتر باشد. در برخی موارد ممکن است این اتفاق باعث ایجاد اثرات مثبتی شده و چهره افراد را جوانتر نشان دهد؛ با این حال، این مسئله برای همه به یک شکل عمل نمیکند و باید با دقت بسیار در انتخاب رنگ مناسب عمل کنید.
- رنگ طبیعی دندان: بهترین رنگ روکش دندان، رنگ طبیعی دندان است. اگر رنگ طبیعی دندانهای شما به سمت زرد مایل است، از رنگ سفید ملایم استفاده کنید؛ و اگر رنگ دندانهای شما تیره است، روکش با رنگ مات را انتخاب کنید.
ترمیم تاج دندان آسیب دیده با روکش دندان
وقتی تاج دندان شما به دلیل شکستگی یا درمان دندانپزشکی آسیب میبیند، از طریق روکش دندان تاج تخریب شده ترمیم میشود.
در این شرایط، ساخت روکش حدود ۳ هفته زمان لازم دارد. بیمار در طول این مدت باید ۲ تا ۳ بار به مطب دندانپزشک مراجعه کند.
درمان روکش دندان برای چه افرادی مناسب نیست؟
اما روش روکش دندان برای همه افراد مناسب نیست. این روش، یک راه مطمئن برای ترمیم و حفظ دندانهای آسیب دیده است، اما همیشه جوابگوی مشکل شما نیست. در حالتی که دندان از ریشه مشکل دارد و ریشه آن تخریب شده است، روکش کردن نمیتواند به عنوان روش ترمیمی مورد استفاده قرار بگیرد.
همچنین، اگر دندان دچار عفونت شده باشد، استفاده از روش روکش کردن نمیتواند مناسب باشد و در این موارد، ابتدا باید عصب کشی انجام شود.
آیا رنگ روکش دندان پس از مدتی تغییر میکند؟
یکی از نگرانیهای اصلی افرادی که از روش روکش دندان استفاده میکنند، تغییر رنگ روکش است. سؤالی که در ذهن این افراد به وجود میآید این است که آیا روکش دندان پس از مدتی تغییر رنگ میدهد؟
مراقبت صحیح و شستشوی منظم دندانها به طور قابل توجهی خطر آسیب دیدگی روکش را کاهش میدهد؛ اما بدیهی است که با گذر زمان، ممکن است تغییر رنگ در روکشها رخ دهد. این اتفاق به خاطر این است که حتی دندانهای طبیعی انسان نیز با پیر شدن به آرامی تغییر رنگ میدهند؛ اما در صورتی که به درستی مراقبت شوند، هرگز آسیب نمیبینند.
به طور کلی پاسخ این سوال به عوامل زیادی بستگی دارد که در ادامه به شریح هر یک میپردازیم:
۱) تحلیل لعاب سرامیک
روکش دندان از یک لعاب ویژه تشکیل شده است که به منظور ایجاد شفافیت و براقیت در دندان استفاده میشود. با گذر زمان و عدم مراقبت، این لعاب ممکن است لکههایی ببیند.
لازم به ذکر است که مراقبت از حفظ لعاب روکش، تنها وظیفه زیباپسند نیست و گاهاً به دلیل استفاده از تجهیزات مصرفی دندانپزشکی در روشهایی مانند پولیش، این مشکل رخ میدهد.
استفاده از پالیش برقی یا prophy jet برای تمیزی دندان میتواند به آسیب رساندن به روکش منجر شود.
ترکیبات پولیش برقی شامل آب و بیکربنات سدیم است که تأثیر قابل توجهی در تمیزی دندان دارد، اما به لعاب روکش دندان آسیب میرساند.
۲) آسیب رنگ روکش دندان
با آسیب دیدن روکش، دندان زیر آن در معرض آلودگیهای دهان قرار میگیرد و باعث تغییر رنگ در آن قسمت میشود.
در صورتی که به نواحی آسیب دیده روکش دندان خود توجه نکنید، ذرات موجود در دهان از طریق ترکها یا قسمتهای آسیب دیده عبور کرده و بین روکش و دندان حبس میشوند.
بنابراین، بهتر است بهسرعت اقدام به تعمیر روکش دندان کنید و ذرات را بین روکش و دندان نگه دارید. در غیر این صورت، ممکن است با مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان اصلی، بوی بد دهان و البته تغییر رنگ روکش دندان مواجه شوید.
۳) خطاهای مشاهده شده در تغییر روکش
گاهی اوقات تغییر رنگ در روکش دندان ناشی از شکستگی و عدم مراقبت صحیح رخ نمیدهد. به علاوه، ممکن است جنس دندانهای طبیعی فرد به گونهای باشد که به طور مداوم تغییر رنگ میکنند.
بنابراین، تغییر رنگ دندانهای مجاور میتواند باعث تیرگی دندانهای روکش شده شود. در صورت مواجهه با این مشکل، بهتر است از روشهای معمول برای سفید کردن دندانهای طبیعی استفاده کنید، به جای هزینهبرای تعویض روکش دندان.
۴) تغییر رنگ روکش دندان به دلیل مصرف نوشیدنیهای رنگی
روکشهای دندان در اصل مقاوم و نسبتاً ضد آسیب هستند، اما استفاده مکرر از مواد غذایی یا نوشیدنیهای نامناسب باعث میشود رنگ روکش دندان به مرور زمان زرد یا تیره شود.
سعی کنید استفاده از نوشیدنیهایی مانند چای، قهوه، نوشابه و یا سیگار را به حداقل برسانید.
۵) تأثیر ترکیبات فلزی در رنگ روکش دندان
دندانهایی که پیشتر عصب کشی شده و با فلز پر شدهاند، رنگ فلز را از پشت روکش منعکس کرده و باعث ایجاد هالهای خاکستری رنگ میشوند. همچنین، روکشهای سرامیکی-فلزی نیز میتوانند عاملی در ایجاد این تیرگی باشند.
مراحل انجام روکش دندان به شرح زیر است:
- معاینه و تراش دادن دندان: در این مرحله، دندان مورد نظر معاینه میشود و در صورت لزوم، تراش داده میشود تا فضای کافی برای روکش دندان فراهم شود.
- قالبگیری از دندان: پس از تراش دادن دندان، قالبگیری از دندان با استفاده از مواد خاص صورت میگیرد. این قالبها نمونههای دقیقی از دندان اصلی هستند که برای ساخت روکش استفاده میشوند.
- انتخاب رنگ روکش دندان با توجه به رنگ طبیعی دندان: در این مرحله، با توجه به رنگ طبیعی دندان اصلی، رنگ مناسب برای روکش دندان انتخاب میشود. این کار با هدف تطابق بهتر رنگ روکش با سایر دندانها و طبیعیت آن صورت میگیرد.
- ارسال قالبها به لابراتوار: قالبهای گرفته شده از دندان به لابراتوار مربوطه ارسال میشوند. در اینجا، فناوری و مواد مختلفی برای ساخت روکش دندان استفاده میشود.
- یک جلسه تست فریم فلزی یا فریم زیرکونیوم: پس از ساخت فریم روکش دندان، در یک جلسه از نصب موقتی فریم فلزی یا فریم زیرکونیوم استفاده میشود. این جلسه به منظور ارزیابی صحیحی از تطابق و مناسب بودن فریم با دندانهای مجاور و بافتهای اطراف انجام میشود.
- یک جلسه تست پرسلن: پس از تأیید صحت فریم، روکش نهایی از مواد پرسلن ساخته میشود و در یک جلسه دیگر، روکش پرسلن بر روی فریم نصب میشود. در این مرحله، شکل و رنگ روکش نهایی بررسی میشود.
- تحویل روکش: پس از تکمیل مراحل قبلی و تأیید نهایی، روکش نهایی به بیمار تحویل داده میشود. در این مرحله، روکش نهایی به طور دقیق بر روی دندان نصب میشود و از نظر استحکام و ظاهر بررسی میشود.
انواع روکش دندان
روکش دندان به انواع متنوعی تقسیم میشود و انتخاب نوع مناسب آن به طور قابل توجهی به دندانپزشک شما بستگی دارد. در ادامه با انواع روکش دندان آشنا خواهید شد.
روکش دندان سرامیکی:
این روش یکی از زیباترین روشهای روکش دندان است. روکش سرامیکی از مواد سرامیکی با رنگ مشابه دندان ساخته میشود و جزو محبوبترین روکشها در بین بیماران و دندانپزشکان است. روکش سرامیکی به تاج دندان آسیب نمیرساند، اما از نظر مقاومت، کمتر از سایر روکشها قدرت دارد و آسیبپذیرتر است.
روکش دندان فلزی:
روکشهای فلزی از ترکیبات فلزی مانند طلا، پلاتین، کبالت و کروم ساخته میشوند و به دلیل استفاده از فلزات سخت در ساختار آنها، در برابر فشار و ضربه بسیار مقاوم هستند. این نوع روکش بیشتر در دندانهای پشتی که وظیفه اصلی آنها جویدن است، استفاده میشود.
روکش دندان فلزی، اگرچه محکم و مقاوم است، اما به دلیل استفاده از فلزات سنگین، رنگ تیرهای دارد که باعث میشود بیماران کمتر از این نوع روکش دندان استفاده کنند.
روکش دندان فلزی-سرامیکی
روکش دندان فلزی-سرامیکی یک نوع روکش است که هر دو روش فلزی و سرامیکی را در بر میگیرد و به عنوان یک روکش برگزیده در مراکز خدمات دندانپزشکی استفاده میشود. این نوع روکش دندان دارای پایه فلزی است و روی آن با استفاده از سرامیک پوشیده شده است. از نظر مقاومت و زیبایی، این روکش بسیار جذاب و مناسب است و توجه بسیاری از افراد را به خود جلب میکند.
انتخاب رنگ مناسب برای روکش دندان
انتخاب رنگ مناسب برای روکش دندان از جهت بقای طولانی مدت و حفظ ظاهر روکش بر روی دندان بسیار حائز اهمیت است. بنابراین، بهتر است با کمک دندانپزشک، بهترین رنگ روکش را با توجه به شرایط خاص خود انتخاب کنید.
رنگ مناسب روکش دندان برای افراد مختلف متفاوت است و به عواملی مانند رنگ پوست، مو و چشم فرد بستگی دارد.
رنگ روکش باید به گونهای باشد که لبخند شما را زیبا و طبیعی نشان دهد و نه آنکه با رنگی بیش از حد سفید و غیرطبیعی، از زیبایی دندانها و لبخند شما کاسته شود.
تطابق رنگ روکش با دندانهای طبیعی مجاور بسیار مهم است. اما در صورتی که تعداد دندانهایی که روکش شدهاند زیاد باشد و دندانهای طبیعی به هنگام صحبت و خندیدن قابل مشاهده نباشند، لزومی به تطابق رنگ ندارد.
نظر دندانپزشک با تجربه برای انتخاب بهترین و مناسبترین رنگ روکش بسیار حائز اهمیت است. گاهی اوقات ممکن است دندانپزشک از شما بخواهد برای انتخاب رنگ مناسب، بدون آرایش چهره مراجعه کنید.
معیارهای مهم در انتخاب رنگ روکش دندان
در ادامه، معیارهای مهم در انتخاب رنگ روکش دندان را به شما معرفی خواهیم کرد تا بتوانید رنگ مناسبی برای روکش دندان خود انتخاب کنید.
- سایه سفید مناسب: طبقات مختلف رنگ روکش، سایهها و درجه روشنایی متفاوتی دارند. بنابراین، میتوانید از بین طیف متنوع رنگ سفید، رنگی را انتخاب کنید که به شکلی مشابه مجموعهای از دندانهای طبیعی و سالم دیده شود. اما باید توجه کنید که سفیدترین و روشنترین رنگ همیشه بهترین گزینه نیست. در بسیاری از افراد، این نوع رنگ بسیار مصنوعی به نظر میرسد و زیبایی طبیعی ندارد.
- رنگ چشم: یک روش ساده و کاربردی برای انتخاب رنگ مناسب روکش، توجه به سفیدی چشم (صلبیه) خود است. رنگ روکش دندان نباید از رنگ سفیدی چشم روشنتر و سفیدتر باشد. گاهی اوقات انتخاب رنگ سفید و براق چهره افراد را جوانتر به نظر میدهد، اما این قاعده برای همه صادق نیست و باید رنگ مناسب خود را انتخاب کنید.
- رنگ پوست: توجه به رنگ پوست نیز میتواند در انتخاب بهتر رنگ روکش شما مفید باشد. رنگ روکش باید با رنگ طبیعی پوست اندکی تفاوت داشته باشد، اما تضاد زیاد هم بهترین گزینه نیست. برای افرادی که پوست تیره دارند، سایه دندان طبیعی مناسب است و نباید سایههای خیلی سفید را انتخاب کنند. اما افرادی که پوست روشنتری دارند، میتوانند رنگهای سفیدتر را انتخاب کنند. هرچه تضاد بین رنگ پوست و رنگ دندان بیشتر باشد، دندان درخشانتر به نظر خواهد رسید. اما باید توجه داشت که این موضوع ممکن است باعث ظاهر غیرطبیعی رنگ دندان شود.
- رنگ دندان طبیعی: یکی دیگر از روشهای ساده برای انتخاب بهترین رنگ روکش دندان، توجه به رنگ دندان طبیعی فرد است. برای اینکه روکش دندان طبیعیبا توجه به معیارهای مذکور، میتوانید با مشورت و توصیه دندانپزشک خود، رنگ مناسبی برای روکش دندان خود انتخاب کنید. دندانپزشک شما با بررسی جزئیات فیزیکی شما و در نظر گرفتن ترکیبی از این عوامل میتواند رنگی را که بهترین تطابق را با دهان شما دارد، توصیه کند.
برای روکش دندان، کدام رنگ سفیدتر است؟
در دوران اخیر، تمایل بسیاری از افراد به داشتن دندانهای سفید و مرواریدی و به طور کلی داشتن یک لبخند هالیوودی افزایش یافته است. با افزایش تقاضا برای سفید کردن دندانها، رنگهای سنتی و کلاسیک دیگر قادر به برآورده کردن این تقاضا نیستند. به همین دلیل، امروزه گروهی از رنگهای جدید در دسترس قرار گرفتهاند که بسیار موثر در حالت سفیدی دندانها هستند. این مجموعه جدید شامل رنگهای BL1، BL2، BL3 و BL4 است. از بین این رنگها، BL1 به عنوان سفیدترین رنگ روکش دندان شناخته شده است.
سوالات متداول :
توصیهی دندانپزشکان برای انتخاب رنگ روکش چیست؟
به گفته دندانپزشکان، بهترین انتخاب برای رنگ کراون، رنگ طبیعی دندان است. انتخاب رنگی که به شدت شبیه به رنگ دندانهای طبیعی شما باشد، باعث میشود تشخیص درمانهای ترمیمی از دندانهای طبیعی دشوار شود و در نتیجه، لبخند شما به طور کاملاً طبیعی و زیبا به نظر خواهد رسید.
آیا پودرهای سفیدکننده تاثیری در سفید شدن روکش دارند؟
روکشهای سرامیکی از موادی ساخته شدهاند که به راحتی تغییر رنگ نمیدهند؛ همچنین، بهتر است برای سفید کردن دندانهای طبیعیتان فقط از روشهای مطمئنی مانند بلیچینگ که تحت نظر دندانپزشک انجام میشود، استفاده کنید.
چه اقداماتی برای جلوگیری از تغییر رنگ روکش باید انجام دهیم؟
همواره پیشگیری بهتر از درمان است. با انجام اقداماتی مانند مسواک زدن منظم، اجتناب از سیگار و تغییر عادات نادرست در تغذیه، میتوانید از لکهدار شدن کراون دندانهای خود جلوگیری کنید.