فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که افراد به آب، غذا و سایر محصولات اضافه می‌کنند. بسیاری از خمیردندان‌ها حاوی فلوراید هستند، زیرا فوایدی برای محافظت از سلامت دندانها دارند. فلوراید بیش از حد میتواند خطراتی برای سلامتی داشته باشد، اما مقادیر موجود در خمیردندان به طور کلی بی‌خطر است اگر شخصی از خمیردندان طبق توصیه استفاده کند. خمیر دندان بخش مهمی از بهداشت دهان و دندان است. با بسیاری از گزینه‌های موجود، تشخیص اینکه کدام یک انتخاب مناسب است دشوار است. بسیاری از خمیردندان‌ها حاوی فلوراید هستند، ماده معدنی که به طور طبیعی در خاک و سنگ ها یافت می‌شود. این مقاله بررسی می‌کند که فلوراید چیست و چرا تولیدکنندگان آن را به خمیر دندان اضافه می‌کنند. همچنین مزایا و معایب فلوراید و نکاتی برای انتخاب بهترین خمیر دندان را پوشش می‌دهد.
فهرست مطالب
- مواد تشکیل دهنده خمیر دندان چیست؟
- فلوراید چیست؟
- ویژگی یک خمیر دندان خوب چیست؟
- فواید فلوراید چیست؟
- خطرات استفاده از فلوراید چیست؟
- آیا فلوراید بی‌خطر است؟
- اهمیت استفاده از خمیر دندان فلوراید دار چیست؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
مواد تشکیل دهنده خمیر دندان چیست؟
تولیدکنندگان خمیردندانی را برای کنترل پلاک دندانی طراحی کرده‌اند. پلاک لایه نازکی است که پس از خوردن مواد غذایی شیرین و قند روی دندانها ایجاد می‌شود. باکتری‌های موجود در پلاک مینای دندان را می‌شکنند، باعث پوسیدگی و ایجاد حفره می‌شوند.
افراد از خمیردندان با مسواک استفاده می‌کنند تا به آرامی پلاک و سایر مواد زائد را از روی دندانهای خود پاک کنند. همه خمیردندان‌ها دارای برخی از مواد مشترک هستند:
- مواد ساینده مانند کربنات کلسیم یا فسفات کلسیم. اینها هر چیزی را که به سطح دندان می‌چسبد را بدون خراشیدگی از بین می‌برند.
- بایندرهایی مانند آلژینات سدیم یا صمغ زانتان. اینها خاصیت ارتجاعی و شکلی به خمیر دندان می‌دهند و با اتصال آب به خمیر دندان از خشک شدن آن جلوگیری می‌کنند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله وسایل دندانپزشکی به انگلیسی را بخوانید.
- مواد مرطوب‌کننده مانند گلیسرول یا پروپیلن گلیکول. اینها آب را برای جلوگیری از سفت‌شدن خمیردندان حفظ می‌کنند.
- عوامل کف‌کننده مانند سدیم لوریل سولفات یا سدیم آلکیل سولفو سوکسینات.
- مواد نگهدارنده، برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها.
برخی از خمیردندان‌ها بسته به فرمول آنها حاوی مواد دیگری هستند:
- فلوراید که مینای دندان را تقویت می‌کند و از ایجاد حفره جلوگیری می‌کند.
- طعم‌دهنده‌هایی مانند نعناع، نعناع فلفلی یا منتول
- شیرین کننده‌ها از جمله سوربیتول، گلیسرول و زایلیتول
- عوامل ضد حساسیت از جمله کلرید استرانسیم یا نیترات پتاسیم
فلوراید چیست؟
قبل از آنکه بخواهیم به اهمیت خمیر دندان فلوراید دار بپردازیم بهتر است بداین فلوراید چیست و چه اهمیت و یا نقشی در بهداشت دهان و دندان های ما به عهده دارد ، جالب است بدانید در بدن انسان به طور طبیعی مقداری فلوراید کلسیم وجود دارد. این ماده بیشتر در استخوانها ودندانها یافت می شود. موادی همچون آب، برخی از نوشیدنی‌ها و برخی از مواد غذایی مانند غذاهای دریایی نیز حاوی فلوراید هستند.. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره جرم گیری دندان چه می‌دانید؟ را بخوانید.
فلوراید ضمن تاثیری که بر تکامل سلولهای دندانی که مسئول ایجاد شکل نهایی دندان هستند می گذارد ، نقش موثری در مقاوم سازی دندان های انسان دارد . پس از آنکه اولین دندان های انسان شروع به رشد می کنند اگر در معرض مایعات حاوی فلوراید (غذاها و بزاق) قرار گیرد، جذب فلوراید در سطح مینا ادامه می یابد.
- درباره قیمت ارتودنسی دندان را بخوانید.
علاوه بر آنکه فلوراید به وسیله حفاظت مینای دندان ، با کاهش روند حمله باکتریها به دندان در کاهش پوسیدگی دندان ها نیز موثر است. در واقع یک خمیر دندان مناسب حاوی فلوراید ضمن کاهش توانایی متابولیسم باکتری ها برای تولید اسید و همچنین کاهش حالت اسیدی بزاق (افزایش میزان PH بزاق) مانع پوسیدگی دندان ها می شود ..
البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله بهترین متخصص آسیب شناسی فک و دهان را بخوانید.
توجه به مقدار فلوراید در انتخاب خمیردندان مناسب اهمیت بالایی دارد، فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که از مینای دندان محافظت کرده و با پوسیدگی دندان مبارزه می‌کند. اگر چه که کارشناسان ، فلوراید موجود در خمیردندان و آب آشامیدنی را به عنوان درمانی ایمن و موثر شناخته و انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA ) فلوراید را به عنوان عنصری ضروری در خمیردندان اعلام کرده است، با این حال برخی افراد ترجیح می‌دهند از فلوراید موجود در خمیردندان‌ها و آب‌های آشامیدنی دوری کنند. در این صورت می‌توان از خمیردندان‌های طبیعی بدون فلوراید موجود در بازار استفاده کرد.
ویژگی یک خمیر دندان خوب چیست؟
شاید در پاسخ به این وال اولین موردی که به ذهن ما برسد این باشد که یک خمیر دندان خونی ، خمیر دندان فلورایددار است اما واقعیت این است که کیفیت خمیر دندان خوب بستگی به چند ویژگی مهم دارد که باید قبل از انتخاب و خرید خمیردندان به آن دقت کنید که شامل موارد زیر است:
۱- دارای برچسب و یا مجوز وزارت بهداشت باشد
معاونت غذا و دارو وزارت بهداشت برچسب استاندارد را به محصولاتی اعطا می کند که از نظر علمی ارزیابی شده اند و ایمن و موثر هستند. شرکت های تولید کننده خمیر دندان باید مجوز فروش محصول را داشته باشند، و محصل آنها مانند اکثر محصولات خوراکی، آرایشی و بهداشتی باید دارای سیب سبز سلامت باشد. پس اولین گزینه قبل از انتخاب یک خمیر دندان فلورایددار برچسب و مجوز آن است .
۲- حاوی فلوراید باشد
بله دومین مورد برای انتخاب یک خمیر دان ، توجه به این مورد است که آیا این خمیر دندان فلورایددار است یا خیر . استفاده از فلوراید برای از بین بردن حفره و پوسیدگی دندان مهم است زیرا مقاومت لایه خارجی دندانها که مینا نامیده می شود را در برابر اسیدها و پوسیدگی دندان، افزایش می دهد.هنگام خواندن برچسب های خمیردندان، بدنبال موادی مانند فلوراید سدیم، فلوراید استن، یا مونو فلورید فسفات (MFP) باشید. تا زمانی که هر یک از این مواد حاوی فلوراید در خمیر دندان وجود داشته باشد، می توانید به آن در حفظ لبخند زیبا و سلامت دندان اعتماد کنید.
۳- قابلیت مبارزه و پیشگیری از تارتار داشته باشد
تارتار، نوعی پلاک دندانی سخت شده است که باعث پوسیدگی می شود. بهترین خمیر دندان ها باید حاوی مواد ساینده، مانند کربنات کلسیم یا سیلیس، برای از بین بردن ذرات غذا و باکتری های ایجاد کننده تارتار باشند. عنصر تتراسدیم پیروفسفات در خمیر دندان از تشکیل تارتار جلوگیری می کند.
۴- قابلیت محافظت از مینای دندان را داشته باشد
مینا، پوشش نازک و سخت دندان است که از حساسیت به مواد سرد و گرم جلوگیری می کند. از آنجا که مینای دندان به مرور فرسایش می یابد و بدن نمی تواند آن را دوباره تولید کند، استفاده از خمیر دندان برای تقویت و محافظت از مینای دندان در برابر اسیدهای موجود در برخی غذاها بسیار مهم است.
هر چند خمیر دندان فلورایددار به تنهایی نیز میتواند این مورد را پوشش دهد ، اما باز تاکید میکنیم به این نکته مهم در کنار سایر موارد توجه ویژه ای داشته باشید تا بتوانید یک انتخاب صحیح و درست برای سلامت و بهداشت دندان های خود داشته باشید
۵- حاوی مواد ایمن و بی ضرر باشد
تمام خمیر دندانهای قابل اعتماد حاوی موادی هستند که توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید شده اند. برای اطمینان از این که کالایی که خریداری می کنید استاندارد است، توصیه می کنیم که بهترین خمیر دندان ها از مارک های شناخته شده مانند Crest، Colgate، Sensodyne خریداری کنید.
۶- ضد حساسیت باشد
اگر دندان ها یا لثه هایی حساس دارید، خمیر دندانهای ضد حساسیت تهیه کنید. موادی مانند کلرید استرانسیم و نیترات پتاسیم توانایی اعصاب دندان را برای انتقال درد کاهش می دهد. توجه داشته باشید که خمیر دندان ضد حساسیت نمی تواند درد ناشی از پوسیدگی را خنثی کند. بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: عفونت دندان چیست؟
فواید فلوراید چیست؟
فلوراید با کمک به تقویت مینای دندان در حال رشد و کاهش تولید اسید باکتری‌های ناشی از پلاک، از دندانها در برابر پوسیدگی دندان محافظت می‌کند. فلوراید از دندانها در برابر فرآیندی به نام دمینرالیزاسیون محافظت می‌کند. این زمانی اتفاق می‌افتد که باکتریها با قندها ترکیب می‌شوند و اسیدی ایجاد می‌کنند که دندان را فرسایش می‌دهد. علاوه بر این، فلوراید باعث تقویت مجدد مواد معدنی می شود. این فرآیند یونهای کلسیم و فسفات را به دندان می‌آورد تا سطح جدیدی را ایجاد کند که در برابر اسید مقاوم است.
خطرات استفاده از فلوراید چیست؟
فلوراید بیش از حد میتواند منجر به فلوئوروزیس دندان شود. فلوروز عارضه‌ای است که باعث تغییر رنگ مینای دندان می‌شود. این تغییر رنگ معمولاً به صورت لکه‌های سفید یا گاهی قهوه‌ای ظاهر می‌شود. فلوئوروزیس معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که کودکانی که در سنین رشد هستند، خمیر دندان را به جای تف کردن، می‌بلعند. براساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، سال‌های تشکیل دندان قبل از 8 سالگی است.
- بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: فلوشیپ جراحی فک و صورت
اکثر موارد فلوئوروزیس دندانی بسیار خفیف هستند. در موارد متوسط تا شدید، تغییرات قابل توجه و گسترده‌تر مینای دندان، از جمله لکه‌های تیره و حفره‌های دندان اتفاق می‌افتد. خطر بلعیدن فلورایدبیش از حد از خمیردندان کم است و در درجه اول خطری برای کودکان است که احتمال قورت دادن خمیردندان بیشتر است.
برای کاهش خطر فلوئوروزیس دندان، والدین باید:
- برای جلوگیری از بلعیدن خمیردندان، کودکان 6 سال و کمتر را زیر نظر بگیرید.
- در سنین 3 تا 6 سالگی فقط به اندازه یک نخود از خمیر دندان استفاده کنید.
- در مورد استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید برای کودکان زیر 2 سال با پزشک یا دندانپزشک مشورت کنید. معمولاً مقدار خمیر دندان به اندازه برنج برای کودکان زیر 2 سال مناسب است.
قرار گرفتن مزمن در معرض سطوح بالای فلورایدنیز میتواند منجر به فلوئوروزیس اسکلتی شود. این زمانی اتفاق می‌افتد که فلورایددر استخوانها رسوب می‌کند و باعث سفتی و درد می‌شود. در شدیدترین موارد، رباط‌ها می‌توانند کلسیفیه شوند و باعث درد و مشکل در حرکت شوند. به طور معمول، این مشکل در مناطقی است که به طور طبیعی سطح بالایی از فلورایددر آب آشامیدنی وجود دارد.درباره همه چیز درباره بلیچینگ دندان بخوانید.
آیا فلوراید بی‌خطر است؟
در حالی که فلوراید موجود در خمیر دندان به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می‌شود، بحث گسترده‌تر و مداومی در مورد مصرف کلی فلوراید از آب، غذا، دهانشویه ها و سایر منابع وجود دارد. مشکلات بهداشتی زیر را که با مصرف فلوراید مرتبط است فهرست می کند:
- آکنه
- مشکلات قلبی عروقی، از جمله فشار خون بالا، نارسایی قلبی، و آسیب میوکارد
- دیابت
- نرخ باروری پایین و بلوغ زودرس در دختران
- استئوآرتریت، اختلال مفصل گیجگاهی فکی و سرطان استخوان
- عوارض سیستم ایمنی
- ضریب هوشی پایین‌تر
- نقایص شناختی، اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) و نقایص عصبی
- اختلال عملکرد تیروئید
سطوح بالاتر قرار گرفتن در معرض فلوراید قبل از تولد میتواند منجر به کاهش توانایی‌های شناختی برای نوزادان در سنین 4 و 6 تا 12 سالگی شود. محققان سطح فلوراید را در 299 زن باردار و در کودکان آنها در سنین 4 و 6 تا 12 سال آزمایش کردند. نتایج نشان داد که بین سطوح بالای فلوراید در مادران و نمرات ضریب هوشی پایین در فرزندان آنها ارتباط وجود دارد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله انواع مدل های کامپوزیت دندان را بخوانید.
فلوراید 75 سال است که در آب آشامیدنی استفاده می‌شود و تحقیقات بی‌خطر بودن آن را ثابت کرده است. مانند بسیاری از مواد، مصرف بیش از حد آن میتواند منجر به مشکلاتی مانند فلوئوروزیس شود، اما مقدار مناسب میتواند محافظت مهمی از دندان و حداقل اثرات منفی بر سلامتی داشته باشد.
اهمیت استفاده از خمیر دندان فلوراید دار چیست؟
عده ای معتقدند که کسانی که تصور می کنند فلوراید دارای آثار مخرب است، بر روی افکار عمومی مردم تاثیر منفی گذاشته اند. بیشتر مشاجرات بر سر اضافه کردن فلوراید به آب است. برخی از افراد اعتقاد دارند این کار غیر اخلاقی است و فایده ای ندارد.
آنچه که مشخص است این است که مقادیر بیش از حد فلورایددر منابع آب می تواند منجر به فلوروز دندان و حتی فلوروز اسکلتی شود ( در این حالت استخوان ها تضعیف می شوند). البته که موقعیت های این چنینی به ندرت پیش میاید و معمولا به علت اشتباه مدیریتی اتفاق می افتد. غلظت بالای فلورایددر آب آشامیدنی میتواند باعث عوارضی مانند حالت تهوع، استفراغ و اسهال شود، اما معمولا عوارض بلند مدت برای فرد ندارند.
بررسی های انجام شده در مطالعات دندان پزشکی در سال ۲۰۰۸ نشان می دهد که غلظت مناسبی از فلورایددر آب آشامیدنی می تواند خطر شکستگی استخوان را کاهش دهد. علاوه بر این، این کار خطر ایجاد پوسیدگی در دندان های کودکان را به کمتر از ۳۰ درصد کاهش می دهد. بسیاری از ادعاها در مورد مضر بودن فلوراید پایه ی علمی ندارد و بیشتر به توهم توطئه شباهت دارد تا حقیقت.
عده ای ادعا می کنند که فلوراید می تواند باعث ایجاد سرطان استخوان و استئوسارکوما می شود، اما تمامی این ادعاها توسط دانشمندان رد شده است. انجمن دندان پزشکان ایران اعلام کرده اند که خمیر دندان فلوراید دار نه تنها برای سلامت دهان و دندان ضروری است بلکه کودک باید از آن ها به محض در اوردن دندان استفاده کند.
مصرف خمیر دندان فلوراید دار در زنان باردار
با توجه به توضیحات قبلی ، می دانیم که فلوراید نقش مهمی در تقویت استخوان های بدن و دندان ها دارد . در دوران بارداری ، برخی از زنان به صورت مداوم استفراغ می کنند و به دلیل آنکه اسید معده به این وسیله به دفعات با دندان ها در تماس خواهد بود ، دندان های این افراد بیشتر در معرض آسیب و پوسیدگی می باشد .
یکی از راهکارهایی که می تواند مورد استفاده قرار بگیرد انتخاب خمیر دندان فلوراید دار است . هم چنین متخصصان حوزه سلامت دهان و دندان اظهار می کنند از آنجا که حتی اسید معده قادر است مینای دندان را در خود حل کند بهتر است زنان باردار از دهان شویه های حاوی فلوراید نیز طبق دستور پزشک از لحاظ تعداد دفعات و …. استفاده نمایند.
خمیر دندان فلوراید دار برای کودکان
استفاده صحیح از خمیر دندان فلوراید دار با توجه به سن کودک متفاوت است . لازم است برای کودکان زیر سه سال باید از یک لایه ی خیلی نازک از خمیردندان استفاده شود. برای به حداقل رساندن خطر بلع، سر کودک را کمی به سمت پایین خم کنید تا باقی مانده های خمیر دندان از دهانش خارج شود.
برای کودکان سه تا شش ساله به اندازه ی یک نخود فرنگی از خمیر دندان را بر روی مسواک بزنید. برای کاهش خطر بلع خمیردندان، کودک را ترغیب کنید تا بجای شست و شو با آب باقی مانده ی خمیردندان را تف کند. حتی اگر کودک شما مقداری از خمیر دندان را بخورد، غلظت فلوراید آن به اندازه ای نیست که به او آسیبی وارد کند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با فلوراید آشنا شدید. همچنین از مواد تشکیل دهنده خمیردندان و اهمیت فلوراید در خمیر دندان آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
سدیم فلوراید چگونه به استحكام دندان كمک می کند؟
فلوراید با تشکیل فلورواپاتیت، یک جزء طبیعی از مینای دندان، موجب استحکام دندانها می شود. همچنين فلوراید با چسبیدن به یونهای کلسیم در سطح دندان، سرعت حل شدن آنها را کم می کند. این واکنش به معنای آن است که فلوراید بر لایه های بیرونی دندان تأثیر می گذارد و تعداد حفره های دندان را كاهش می دهد. همچنين فلوراید مصرفی به داخل بزاق ترشح و سبب كاهش تولید اسید در لا به لای دندانها می شود. در نتيجه باعث كاهش پوسيدگی دندانی می گردد. به همین دلیل، استفاده منظم از سدیم فلوراید در بهداشت دهان و دندان مهم است.
وارنيش فلورايد چیست؟
وارنیش فلوراید یکی از درمانهای دندانپزشکی در بیماران کوچک و خردسال است. این درمان به منظور تقویت دندان، جلوگیری از پوسیدگی دندان انجام می شود. در واقع وارنیش فلوراید یک ژل است که بر روی سطح دندانهای خشک قرار می گیرد تا با تقویت دندانها مانع پوسیدگی شود.
