فلوراید یک ماده مناسب برای تمام کودکان است، زیرا در عمل می‌تواند از دندانها در برابر آسیب‌دیدگی ناشی از فعالیت اسیدی در دهان محافظت کرده و علائم اولیه پوسیدگی دندان (ترمیم موارد پوسیدگی بسیار محدود) را از بین ببرد. اسیدهای مضر موجود در دهان در نتیجه فعالیت باکتریها در هنگام مصرف مواد قندی ایجاد می‌شوند. این مواد اسیدی می‌توانند به لایه خارجی سخت محافظ دندان به نام مینا آسیب وارد کنند. شما برای پیشگیری از پوسیدگی دندان چه اقدامی می‌شناسید؟ در این مقاله تا پایان با ما همراه باشید، تا با فلوراید تراپی دندان آشنا شوید.
فهرست مطالب:
- دوز توصیه شده روزانه فلوراید در هر سن
- انواع روش‌های فلوراید تراپی دندان
- تفاوت بین جذب موضعی و جذب سیستمیک فلوراید
- وارنیش دندان برای چه کسانی مناسب است؟
- مراحل انجام فلوراید تراپی در مطب
- فواید و مزایای فلوراید درمانی چیست؟
- پیامدهای احتمالی مصرف نادرست فلوراید
- چند و چون هزینه فلورایدتراپی
- نکاتی بعد از انجام فلوراید تراپی
- سخن پایانی
- سوالات متداول
برای مطالعه بیشتر: “لکه‌های سفید روی دندان بعد از ارتودنسی” چرا؟
دوز توصیه شده روزانه فلوراید در هر سن
- تولد تا ۳ سالگی: ۰.۱ تا ۱.۵ میلی گرم
- ۴ تا ۶ سالگی: ۱ تا ۲.۵ میلی گرم
- ۷ تا ۱۰ سالگی: ۱.۵ تا ۲.۵ میلی گرم
- نوجوانان و بزرگسالان: ۱.۵ تا ۴ میلی گرم
حتما بخوانید: ضرورت پیوند استخوان فک پیش از انجام ایمپلنت
انواع روش‌های فلوراید تراپی دندان
فلوراید در مواد غذایی و آب آشامیدنی وجود دارد و می‌توان با مصرف دهانشویه و خمیر دندان فلورایددار آن را به طور مستقیم به دندان رساند. دهانشویه‌های با مقدار فلوراید کمتر را می‌توانید بدون نسخه از داروخانه خریداری کنید، اما برای تهیه دهانشویه‌های قوی‌تر به نسخه پزشک نیاز دارید.
فلوراید به صورت ژل، کف یا وارنیش روی دندان زده میشود. مقدار فلوراید دریافتی دندان در چنین درمان‌هایی بیشتر از مقدار موجود در خمیر دندان و دهانشویه است.
وارنیش: با مسواک روی دندان زده میشود.
کف: داخل قالب مخصوص ریخته میشود و سپس یک تا چهار دقیقه روی دندانها قرار داده میشود.
ژل: با مسواک یا قالب قابل استفاده است.
مکمل‌های فلوراید: مکمل‌ها به صورت قرص یا شربت قابل تهیه است و باید طبق دستور پزشک مصرف شود.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: محافظت از دندانها در دوران بارداری
تفاوت بین جذب موضعی و جذب سیستمیک فلوراید
در صورتی که فلوراید به‌صورت خوراکی از منابع مختلف وارد بدن شود، از مسیر معده-روده‌ای داخل خون سپس در استخوان‌ها و دندانها انباشته یا از طریق کلیه دفع میشود. این روند «جذب سیستمیک فلوراید» نامیده میشود. در استفاده موضعی که فلوراید صرفا روی دندانها زده میشود، مکانیسم اثر متفاوت است. در این حالت فلوراید مانع از دست رفتن مواد معدنی سطح دندان میشود و اگر شروع پوسیدگی در نقاطی از مینای دندان وجود داشته باشد، فلوراید با معدنی کردن دوباره این نقاط از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری میکند.
همچنین فلوراید روی میکروارگانیسم‌های دهانی موثر است و سبب کاهش تولید اسید توسط این میکروارگانیسم‌ها میشود. از طرفی، فلوراید وارد مینای دندان‌های تازه رویش یافته میشود و باعث افزایش معدنی شدن(اصطلاحا بلوغ مینا) و کاهش آسیب‌پذیری نسبت به پوسیدگی خواهد‌شد. پس فلوراید نه‌تنها در پیشگیری از ضایعه جدید پوسیدگی روی دندان موثر است، بلکه در توقف یا حداقل کند کردن روند پیشروی ضایعات پوسیدگی فعال اولیه روی سطح دندان نقش مهمی دارد.
درباره‌ی ارتودنسی لینگوال چه می‌دانید؟
وارنیش دندان برای چه کسانی مناسب است؟
علاوه بر کودکان، گروههای زیر هم می توانند از این درمان پیشگیرانه بهره زیادی ببرند:
- افرادی که دندان های پوسیده، پر شده و کشیده زیادی در دهانشان دارند.
- افرادی که دهان خشک دارند. مثلا کسانیکه به طور مکرر از داروهای فشارخون، ضدافسردگی و .. استفاده می کنند.
- افرادی که ریفلاکس و تهوع زیادی دارند و اسید معده به داخل دهانشان زیاد وارد می شود.
- افرادی که تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی قرار می گیرند.
- اغرادی که به هر علتی در خطر بالای پوسیدگی دندان قرار دارند.
جهت آگاهی: فضانگهدارنده دندان کودکان چیست؟
مراحل انجام فلوراید تراپی در مطب
- ابتدا سطح کلیه دندانها با برس مخصوص تمیز می شود ( چیزی شبیه مسواک برقی)
- سطح تمام دندانها به ژل فلوراید آغشته می شود ( گاهی اوقات یکطرف هر دو فک در یک مرحله و نیم دیگر در مرحله بعد به ژل آغشته می شود)
- ژل فلوراید حدود ۴ دقیقه در مجاورت دندان قرار می گیرد.
- در تمام مراحل پشت کودک حالت عمودی داشته سر کمی به سمت جلو خم می شود و ساکشن ( بزاق کِش ) در دهان کودک قرار میگیرد تا از بلع فلوراید ممانعت به عمل آید .
- پس از گذشت ۴ دقیقه اضافات ژل با گاز استریل یا پنبه برداشته می شود. در این مرحله کودک آب دهان خود را بطور کامل خارج می کند.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: سیر تا پیاز بلیچینگ دندان
فواید و مزایای فلوراید درمانی چیست؟
- به بدن کمک می کند موادی مانند کلسیم و فسفات را بهتر استفاده کند. دندانها این مواد معدنی را می توانند دوباره جذب کنند و ضعفهای ایجاد شده در مینا را ترمیم نمایند.
- فلوراید وارد ساختار دندانها می شود و مینا را تقویت می کند. در نتیجه دندان در مقابل باکتریها کمتر آسیب پذیر می شود.
- فلوراید فرایند ایجاد پوسیدگی دندان را کند کرده و یا حتی خنثی می کند.
- با جلوگیری از رشد باکتریها، از عفونت لثه نیز پیشگیری می شود و احتمال دندان درد و از دست دادن زود هنگام دندان کمتر می شود.
- سریع و راحت انجام می‌شوند.
- نیاز به تجهیزات دندانپزشکی زیاد ندارد.
- به دلیل خاصیت چسبندگی سریع به دندانها چسبیده و دوام و ماندگاری بالایی دارند.
- مسمومیت ناشی از فلورو ترکیبات آن حتی اگر بلعیده شود بیمار را تهدید نمی‌کند.
- غلظت فلوراید موجود در وارنیش بیشتر از ژل و فوم است.
- از آن‌جایی‌که در این درمان از مقدار خیلی کم فلوراید استفاده میشود در نتیجه مقدار کمی ممکن است بلعیده و وارد شکم بیمارشود.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: بوی بد دهان، از علت‌یابی تا درمان
پیامدهای احتمالی مصرف نادرست فلوراید
در صورت استفاده بیش از حد از فلوراید، مانند هر داروی دیگری احتمال بروز عوارضی وجود دارد.
از جمله مواردی که می توان به عنوان عوارض فلوراید تراپی بیان کرد، عبارتند از:
- مشکلات گوارشی: مسمومیت، تهوع، استفراغ و درد شکم در اثر مصرف بیش از اندازه فلوراید
- ایجاد لکه های سفید روی دندان: در اثر استفاده میزان زیاد از فلوراید ممکن است لکه های سفیدی روی دندان ایجاد گردد.
- تغییر رنگ دندان: عوض شدن رنگ دندان هم ممکن است بر اثر استفاده زیاد از فلوراید به وجود بیاید.
- مشکلاتی در هموستاز استخوان(فرآیندی که سبب می شود خونریزی عروق آسیب دیده متوقف شده و هم چنین از خونریزی عروق سالم نیز جلوگیری می کند.)
- فلوراید در دوز بسیار بالا ممکن است کشنده باشد.
چند و چون هزینه فلورایدتراپی
در هر مطب دندانپزشکی، هزینه فلوراید تراپی متفاوت می باشد که بستگی به عوامل متعددی دارد. در ابتدا باید تعیین شود کدام دندان ها نیازمند فلوراید تراپی هستند. گاهی همه دندان ها و گاهی برخی از دندان ها احتیاج به فلوراید تراپی دارند. در رابطه با هزینه فلوراید تراپی عواملی مانند نوع فلوراید و میزان آن و تخصص دندانپزشک اهمیت بسزایی دارد. البته هزینه فلوراید تراپی بسیار پایین تر از هزینه عصب کشی دندان، پر کردن دندان و ترمیم دندان ها می باشد. بنابراین با انجام فلوراید تراپی از پوسیدگی دندان کودکانتان جلوگیری کنید.
برای مطالعه: همه چیز درباره ی ارتودنسی اینویزیلاین یا نامرئی
نکاتی بعد از انجام فلوراید تراپی
- کودک نباید بعد از فلوراید تراپی دهانش را بشوید و تا نیم ساعت باید از خوردن و آشامیدن اجتناب کند. و طی این مدت در صورت جمع شدن بزاق در دهان، آن را خارج کند.
- لازم نیست برای خشک کردن وارنیش فلوراید قبل از مرخص کردن بیمار صبر کرد. چون وارنیش در تماس با مایعات دهان هم سفت می شود.
- تا پایان همان روز فلوراید تراپی، کودک می تواند از رژیم غذایی نرم استفاده نموده و باید از خوردن غذای سفت پرهیز کند.
- تا صبح روز بعد کودک نباید از مسواک ونخ دندان استفاده نماید.
- تغییر رنگ سطح دندان، پس از وارنیش فلوراید تراپی طبیعی است. به مرور پس از مدتی به حالت اولیه خود باز می گردد.
- بیمار نباید از دهانشویه فلوراید و الکل استفاده نماید.
سخن پایانی
در این محتوا درباره فلوراید تراپی دندان کودکان خواندیم. توجه داشته باشید که تغییر رنگ دندان ها پس از انجام فلوراید تراپی ، مسئله ای طبیعی بوده و جای هیچ گونه نگرانی ندارد ؛ چرا که در طی چند روز برطرف شده و رنگ دندان ها به حالت اولیه خود باز می گردد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید. سپاس که در مجله‌ی آموزشی و راهنمای دهان و دندان با ما همراه بودید.
سوالات متداول
در صورتی که در زمان تشکیل دندانها فرد در محیطی باشد که آب آشامیدنی دارای میزان فلوراید بالاتر از حد مجاز باشد، دندان از طریق جریان خون میزان بالای فلوراید را دریافت میکند و این میزان بالاتر از حد مجاز موجب تغییر ترکیب کریستال‌های مینایی میشود و دندان پس از رویش نمای گچی شکل پیدا میکند یا دارای لکه‌های قهوه‌ای میشود. این نما معمولا در همه دندان‌هایی که در زمان تشکیل در معرض آب آشامیدنی با فلوراید بالا باشند، دیده میشود و ممکن است تعدادی از دندانها یا همه دندان‌های فرد دچار این نما باشند.
باید گفت فلوراید تراپی برای افراد بالغ هم مفید است. زیرا همان طور که در پیشگیری از پوسیدگی دندان موثر است، در کند کردن پیشروی پوسیدگی دندان نیز موثر می باشد.
یک دندانپزشک اطفال ، با توجه به وضعیت دندان های کودک فاصله های زمانی فلورایدتراپی را تعیین می کند؛ اما در بیشتر کودکان، فلورایدتراپی در فاصله های زمانی ۳ الى ۶ ماه انجام می شود.
مقداری سمی مصرف فلوراید بر اساس وزن فرد تعیین می شود. برای مثال، دوز سمی فلوراید برای یک کودک ۸ ساله با وزن ۴۵ پوند برابر با ۶۵۵ میلی گرم است. این موضوع در حالی است که در یک لیوان آب ۸ اونسی معمولاً ۰٫۲۵ میلی گرم فلوراید وجود دارد. یک مقدار عادی از خمیر دندان که بطور معمول برای مسواک زدن استفاده می شود حاوی ۰٫۲۴ میلی گرم فلوراید است.
در نتیجه با توجه به اینکه محصولات حاوی فلوراید به مقدار کم مصرف می شوند، احتمال دریافت بیش از حد فلوراید و سمی شدن این ماده در مصارف خانگی بسیار بعید است.
