تنفس بدبو یکی از عارضه که هر کسی در طول عمر خود ممکن است بارها به آن مبتلا شود. بوی بد دهان معمولا ناشی از مشکلی ریشه‌ای‌تر است که تشخیص آن اهمیت زیادی دارد. آیا شما تا کنون با این مشکل مواجه بوده‌اید؟ برای حل این مشکل چه اقداماتی انجام می‌دهید؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با علل و درمان‌های بوی بد دهان آشنا شوید.
فهرست مطالب:
- برخی دلایل بوی بد دهان
- درمان بوی بد دهان
- برای رفع هالیتوزیس بیشتر کربوهیدرات بخورید
- بوی بد دهان واقعی یا توهم وسواسی؟
- نمک و رفع هالیتوزیس
- جعفری برای درمان بوی بد دهان
- سخن پایانی
- سوالات متداول
برخی دلایل بوی بد دهان
رایحه‌ای که از بوی بد دهان به مشام می‌رسد، ممکن است تغییر کند یا انواع مختلفی داشته باشد که بستگی به منبع و زمینه‌‌ی ایجاد بوی بد دارد. بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: درباره دندان عقل نهفته بدانیم
در ادامه مهمترین علل این عارضه را بررسی می‌کنیم.
توتون و تنباکو
محصولات توتون و تنباکو باعث ایجاد بوی خاصی در دهان می‌شوند. علاوه بر این، احتمال بیماری لثه را افزایش می‌دهند و باعث ایجاد نفس بدبو می‌شوند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله را بخوانید: ویتامین‌‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت دندان
غذا
تجزیه‌ی ذرات مواد غذایی که در دندان گیر کرده‌اند می‌تواند باعث ایجاد آن شود. برخی از غذاها مانند پیاز و سیر نیز می‌توانند نفس بدبو ایجاد کنند. به علاوه محصولات حاصل از هضم آنها از طریق خون به ریه‌ها منتقل می‌شوند و می‌توانند بوی نفس را تحت تاثیر قرار دهند.
خشکی دهان
بزاق به طور طبیعی دهان را پاک می‌کند. اگر دهان به طور طبیعی یا به علت بیماری خاصی خشک است، می‌تواند موجب بوی بد شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فلوشیپ جراحی فک و صورت را بخوانید.
بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن و نخ دندان باعث حذف کامل ذرات کوچک مواد غذایی که به آرامی تجزیه می‌شوند و تولید بوی بد در دهان می‌کنند، می‌شود. اگر مسواک زدن منظم و مکرر نباشد باعث ایجاد لایه‌ی نازکی از باکتری‌ها (پلاک) می‌شود. این پلاک ممکن است لثه‌ها را تحریک کند و باعث التهاب بین دندان‌ها و لثه‌ها به نام “التهاب لثه” شود.
پروتزها و محصولات مصنوعی در دهان، که به طور منظم یا به درستی تمیز نمی‌شوند، نیز می‌تواند محلی برای تجمع باکتری‌ها باشند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله انواع کامپوزیت دندانپزشکی را بخوانید.
رژیم‌های غذایی
روزه داری و برنامه‌های غذایی کم کربوهیدرات به علت تجزیه چربی‌ها و تولید موادی به نام کتون، که بوی تندی دارند، می‌توانند باعث آن شوند.
داروها
بعضی از داروها می‌توانند بزاق را کاهش دهند و منجر به افزایش بوی بد شوند. سایر داروها پس از تجزیه و انتشار در تنفس، باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شوند. مثلا نیترات برای درمان دردهای قلبی، برخی داروهای شیمی درمانی، برخی از آرام بخش‌ها مانند فنوتیازین و دوزهای بالای مکمل‌های ویتامینی ممکن است عامل آن باشند.
انسداد روده
تنفس می‌تواند بویی مانند مدفوع داشته باشد، به خصوص پس از یک دوره‌ی طولانی استفراغ یا وجود علائم انسداد روده‌ای بوی بد بیشتر حس می‌شود.
مشکلات دهان، بینی و گلو
بعضی اوقات، سنگ‌های کوچک پوشیده از باکتری که روی لوزه‌ها در پشت گلو ایجاد می‌شوند می‌توانند باعث آن شوند.
همچنین عفونت و یا التهاب در بینی، گلو و یا سینوس‌ها می‌تواند موجب نفس بدبو شود.
پنومونی آسپیراسیون
تورم یا عفونت در ریه‌ها و راه‌های هوایی به علت استنشاق استفراغ، بزاق، غذا یا مایعات.
در صورتی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستید، این عارضه ممکن است باعث شود بدن شما به جای گلوکز چربی بسوزاند، که باعث آزاد شدن کتون‌ها می‌شود که یک ماده شیمیایی است که منجر به بوی بد دهان می‌شود. بوی بد دهان می‌تواند ناشی از متفورمین، داروی دیابت نوع 2، باشد. در صورتی که متفورمین مصرف می‌کنید با پزشک خود درباره گزینه‌های درمان دیگر صحبت کنید.
درمان بوی بد دهان
در صورت وجود بیماری لثه، استفاده از پاک کننده‌های قوی برای پاک کردن باکتری‌های موجود در شیار بین لثه‌ها و دندان‌ها ضروری باشد.
درمان‌ها و روشهای خانگی و تغییر سبک زندگی، برای درمان آن عبارتند از:
- مسواک زدن: حداقل ۲ بار در روز، ترجیحا بعد از هر وعده‌ی غذایی، مسواک بزنید.
- نخ دندان: نخ دندان ساخت پلاک دندانی ناشی از به جا ماندن ذرات غذا بین دندان‌ها را کاهش می‌دهد. مسواک زدن تنها ۶۰ درصد سطح دندان را پاک می‌کند.
- تمیز کردن پروتزهای دندانی: هر چیزی که به داخل دهان می‌رود، از جمله دندان مصنوعی و یا یک محافظ دهان و دندان، باید به صورت روزانه تمیز شود تا مانع از تولید و تجمع باکتری‌ها در دهان شود. تعویض مسواک هر ۲ تا ۳ ماه نیز به همین دلایل مشابه اهمیت دارد.
- مسواک زبان: باکتری‌ها، مواد غذایی و سلول‌های مرده معمولا روی زبان تجمع می‌یابند، مخصوصا در افراد سیگاری یا افرادی که دهان شان خشک است. مسواک زبان می‌تواند مفید باشد.
- اجتناب از خشکی دهان: مقدار زیادی آب بنوشید، از الکل و تنباکو، که دهان را خشک می‌کنند، دوری کنید. آدامس جویدن یا مکیدن آبنبات (ترجیحا بدون قند) می‌تواند باعث افزایش تولید بزاق شود.
- اگر دهان به طور مداوم خشک می‌شود، پزشک ممکن است داروهای تحریک کننده‌ی بزاق ، تجویز کند.
- رژیم غذایی: اجتناب از مصرف پیاز، سیر و غذای تند، همچنین غذاهای شیرین نیز ممکن است علت بوی بد دهان باشند. جهت کم شدن بوی بد دهان کاهش مصرف قهوه و الکل مفید است. به علاوه خوردن صبحانه حاوی غذاهای زبر و خشن که می‌تواند به تمیز کردن پشت زبان کمک کند.
برای رفع هالیتوزیس بیشتر کربوهیدرات بخورید
آیا می‌دانید که اگر در رژیم غذایی‌تان از کربوهیدرات کم مصرف کنید دهانتان بوی کتون می‌دهد. اساسا، از آنجایی که بدن شما به جای کربوهیدرات‌ها چربی را برای انرژی تجزیه می‌کند، کتون تولید می‌شود که برخی از آنها در دهان آزاد می‌شوند. متاسفانه کتون‌ها بوی بد می‌دهند و به همین ترتیب دهان نیز بوی بد می‌گیرد. در صورتی که دچار محدودیت سخت مصرف کربوهیدرات و یا هر رژیمی که بر سوزاندن چربی به جای کربوهیدرات تکیه دارد هستید، میان وعده‌های غنی از کربوهیدرات سالم، مانند سیب و موز را در رژیم خود قرار دهید.
- جهت آگاهی: ضرورت پیوند استخوان فک پیش از انجام ایمپلنت
بوی بد دهان واقعی یا توهم وسواسی؟
بوی خاص نفس می‌تواند بسته به علت آن، متفاوت باشد. بهتر است از یک دوست نزدیک بخواهید تا بوی دهان شما را ارزیابی کند، زیرا ممکن است ارزیابی آن برای خودتان دشوار باشد.
اگر فردی در دسترس نیست، یکی از راه‌های بررسی بوی دهان این است که مچ دست خود را لیس بزنید، سپس صبر کنید تا خشک شود، پس از خشک شدن آن را ببویید. بوی بد در این منطقه، به احتمال زیاد نشان دهنده‌ی بوی بد دهان است. بعضی از افراد در مورد بوی نفس خود نگران هستند، در حالی که ممکن است اصلا دهان شان بو ندهد یا کمی بو بدهد. این بیماری “هالیتوفوبیا” نامیده می‌شود و می‌تواند منجر به رفتارهای وسواسی در شستن دهان شود. این محتوای مفید را حتما بخوانید: محافظت از دندان در دوران بارداری
نمک و رفع هالیتوزیس
مواد لازم:
- یک قاشق چایخوری نمک
- یک لیوان آب ولرم
طرز تهیه:
نمک را در آب مخلوط کرده و آن را غرغره کنید.
هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید:
این کار را در ابتدا هر روز انجام دهید. بعد از مدتی، یک روز در میان آن را انجام دهید.
چرا این راه حل عملی است:
وقتی صحبت از دفع سموم می‌شود، نمک قابل توجه‌ترین ماده غذایی است. این نمک همچنین دارای خواص ضدباکتریای طبیعی است که با باکتری‌های دهان مقابله کرده و بوی دهان را از بین می‌برد. درباره بلیچینگ دندان بیشتر بدانید.
جعفری برای درمان بوی بد دهان
مواد لازم:
چند برگ جعفری تازه
طرز تهیه:
برگ‌های تازه را مستقیماً بجوید یا آنها را به عنوان چاشنی روی غذای خود اضافه کنید.
هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید:
جعفری را در رژیم غذایی منظم خود بگنجانید.
چرا این راه حل عملی است:
جعفری نه تنها هضم را مؤثر و آسان می‌کند، بلکه همچنین یک درمان خانگی خوب برای هالیتوز است. کلروفیل موجود در جعفری به عنوان یک ضد باکتری عمل می کند و به از بین بردن باکتری های ایجاد کننده‌ی بوی دهان و گلو کمک می‌کند.
- برای مطالعه بیشتر: دهانشویه‌ها را بهتر بشناسید
سخن پایانی
در این نوشتار درباره بوی بد دهان سخن گفتیم. بهتر است به‌طور منظم برای معاینات دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه کنید. بهتر است این مراجعات دوبار در سال انجام شود تا وضعیت سلامتی دهان و دندان یا در صورت داشتن دندان مصنوعی، وضعیت دندان مصنوعی‌تان مرتب بررسی شود. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
چه بیماری هایی برای لثه شایع است و باعث بوی بد دهان می شود؟
بیماری های لثه شامل التهاب خود لثه و یا بافت های عمیق تراست. وقتی که عفونت به بافت های عمیق تر سرایت می کند معمولاً بوی دهان خیلی بیشتر می شود. به این علت که هم عفونت در آن مکان ایجاد می شود و هم بافت های طبیعی بدن شروع به از بین رفتن می کنند و مرگ سلولی در آن ناحیه بوجود می آید. مرگ سلولی باعث عفونت درآن ناحیه شده و بوی بدی را در دهان ایجاد می کند.
آیا دهانشویه می تواند هالیتوز را در کودکان درمان کند؟
اگر قبلا اقدامات بهداشتی لازم مانند استفاده از مسواک و نخ دندان و نیز نوشیدن آب کافی را انجام داده اید گزینه بعدی استفاده از یک دهان شویه مناسب است.یک دهان شویه ملایم نعنایی می تواند در از بین بردن بوی بد دهان کودک کمک کننده باشد. اگر مشکل رفع نشد به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
آیا نوع بوی بد دهان می تواند نشان دهنده ی منشأ آن باشد ؟
بصورت کلی نمی توان گفت اما در برخی از بیماری ها مانند دیابت می توان تشخیص داد . چون از دهان بیماران دیابتی یک مقدار بوی اوره استشمام می شود . اما بطور کلی وقتی بیمار مراجعه می کند نمی توان گفت که حتماً بوی بد دهان او ناشی از چیست . ابتدا باید بیمار یک چکاپ کلی بشود و از عللی که شایع تر است شروع کنیم و به سمت علل های نادر تر برویم . شایع ترین علل، بیماری های ناشی از مشکلات دهان و دندان است.
مصرف داروها چه نقشی در بوی بد دهان دارند؟
مصرف آنتی بیوتیک و یا داروهای اعصاب و روان برای یک بازه زمانی نسبتا طولانی، باعث ایجاد خشکی دهان، مزه تلخ در دهان و بوی بد خواهد شد.
