دهانشویه ها را بهتر بشناسید

دهانشویه‌ دهان را پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن تمیزتر می‌کند. از آنجایی که مایع است نقاطی را پاکسازی می‌کند که خمیردندان به آن نقاط دسترسی ندارد. با این حال دهانشویه به هیچ وجه جایگزین مسواک زدن محسوب نمی‌شود. بنابراین اگر فکر می‌کنید غرغره کردن آن میانبری است که شما را از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن معاف می‌کند و دندان‌ها و لثه‌ها را سالم نگه می‌دارد، بهتر است تجدید نظر کنید!

با این حال دهان‌شویه می تواند در بیماری‌هایی چون عفونت دندان و آفت دهان یاری‌گر درمان شما باشد. اگر در میان‌وعده های خود خوراکی های حاوی شکر مصرف کردید، دهانشویه می‌تواند بهترین انتخاب پس از آن باشد. شما در مورد مصرف این محلول چه فکر می‌کنید؟ مقدار و نحوه‌‌ی مصرف آن را می‌دانید؟ انواع دهانشویه‌ها را می‌شناسید؟ با ما همراه باشید تا با این محصول مراقبتی دندان بیشتر آشنا شوید.

فهرست مطالب:

• انواع دهانشویه ها بر حسب کاربرد
• انواع دهانشویه‌های بهداشتی
• فواید دهانشویه ها
• مضرات دهانشویه ها
• ترکیبات دهانشویه
• نحوه‌‌ی مصرف دهانشویه
• دهانشویه بنزیدامین هیدروکلراید
• دهانشویه کلرهگزیدین
• چه زمانی از شبانه‌روز از دهانشویه استفاده کنیم؟
• سخن پایانی
• سوالات متداول

انواع دهانشویه ها بر حسب کاربرد

دهانشویه آرایشی: این نوع، به صورت موقت بوی بد دهان را برطرف و نفس را تازه و معطر می کند. طعم خوبی به دهان می بخشد اما علت اصلی بوی دهان را از بین نمی برد.

• بیشتر بدانید: وسایل دندانپزشکی به انگلیسی

دهانشویه بهداشتی: دهانشویه های بهداشتی دارای مواد فعالی هستند که به کنترل و کاهش علائم خاصی مانند نفس بدبو، التهاب لثه ها، پلاک دندان و پوسیدگی دندان کمک می کنند. از جمله مواد موجود در این دسته می توان به استیل پیریدین کلراید، کلرهگزیدین، روغن های ضروری، فلوراید یا پراکسید اشاره کرد.

دهانشویه و بوی بد دهان؟!

برخی دهانشویه‌های بهداشتی با از بین بردن باکتری های عامل بوی بد دهان به رفع دائمی این مشکل کمک می کنند.

انواع دهانشویه‌های بهداشتی

دهانشویه فلوراید دار

فلوراید موجود در دهانشویه شامل سدیم فلوراید می باشد که از دندان ها در برابر حفره و پوسیدگی دندان محافظت می کند. با این حال با توجه به این که آب و خمیر دندان های نیز حاوی مقادیری فلوراید هستند نباید در استفاده از دهان شویه های حاوی فلوراید زیاده روی شود.

دهانشویه ضد باکتریال و ضد عفونی کننده

این نوع دهان‌شویه معمولا حاوی الکل است و بیشتر در افراد مبتلا به عفونت دهان به منظور جلوگیری از رشد باکتری ها و پیشگیری از بیماری های لثه استفاده می شود. توجه داشته باشید استفاده بیش از حد از این نوع دهان شویه می تواند رنگ دندان ها را تغییر دهد. بیشتر بخوانید: زمان برداشتن پانسمان دندان

فواید دهانشویه ها

1. پاکسازی باقی مانده غذا از دهان
   دهانشویه محلولی است که برای تمیز کردن دندان ها بخصوص نواحی که مسواک به آن ها نمی رسد مفید است. استفاده منظم از این محلول باعث پاکسازی باقی مانده غذا و از بین رفتن پلاک های نرم روی دندان ها می شود.

اگرچه شستن دندان ها با آب تقریبا همین کار را انجام می دهد اما بسیاری از دهانشویه ها علاوه بر آن نفس را نیز خوشبو می کنند. با هزینه ارتودنسی هر دو فک آشنا شوید.

2. از بین بردن باکتری های دهان
   دهانشویه های بهداشتی با از بین بردن پلاک و باکتری های داخل دهان از بروز مشکلاتی همچون التهاب لثه پیشگیری می کنند.

لازم به ذکر است باکتری های ناشی از عفونت لثه با ورود به جریان خون باعث مشکلات سلامتی خاص در زنان باردار می شوند که با استفاده منظم از دهان‌شویه می توان جلوی آن را گرفت. درباره فضا نگهدار دندان چه می دانید؟

3. سفید شدن دندان ها
   اگرچه اثر سفید کنندگی دهان شویه به پای سفید کننده های دندان نمی رسد اما یکی از فواید برخی دهانشویه های بهداشتی این است که به مرور زمان باعث سفید شدن دندان ها می شوند.

• بیشتر بخوانید: دندان سوراخ

برای این منظور توصیه می شود از دهان شویه های حاوی پراکسید کاربامید یا هیدروژن پراکسید استفاده کنید. به این مسئله نیز توجه داشته باشید که دهانشویه آنتی باکتریال باعث تیره شدن دندان ها می شود.

مضرات دهانشویه ها

خطر ابتلا به سرطان دهان و دهان خشک

دهانشویه های الکلی از یک سو باعث خشکی دهان می‌شود. از سوی دیگر به نظر می رسد خطر ابتلا به سرطان دهان را نیز افزایش می دهند. اگرچه تحقیقات در این زمینه ادامه دارد و این مورد هنوز تایید نشده اما توصیه می شود قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید. با انواع کامپوزیت ونیر آشنا شوید.

افزایش فشار خون

برخی مطالعات نشان داده استفاده منظم از دهانشویه به دلیل از بین بردن برخی باکتری های دهانی خاص باعث افزایش فشار خون می شود. از جمله این باکتری ها می توان به باکتری های تولید کننده اکسید نیتریک اشاره کرد. این باکتری‌ها از سیستم قلبی عروقی محافظت می کنند.

بیماری های روده

همان طور که قبلا اشاره کردیم دهانشویه همه باکتری ها اعم از باکتری های خوب و ضروری را از بین می برد. به همین دلیل استفاده منظم از این محلول خطر ابتلا به عفونت هایی همچون اچ پیلوری و عفونت ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل را افزایش می دهد.

• بیشتر بخوانید: قیمت سندبلاست دندانسازی

دهان‌شویه های ضد باکتریال از عوامل موثر در بروز التهاب روده هستند. در نهایت باعث افزایش نفوذپذیری روده ای می‌گردند. به عدم تحمل غذا در روده، آلرژی های غذایی و حتی برخی بیماری های خود ایمنی روده ای منجر می شود.

ترکیبات دهانشویه

ترکیبات موجود در دهانشویه های مختلف با توجه به کاربرد خاص آن‌ها کمی با هم متفاوت است. بسیاری از آن ها حاوی مواد زیر می باشند:

مواد پاک کننده

این نوع ترکیبات به از بین رفتن و پاکسازی مواد غذایی باقی مانده و پلاک نرم داخل دهان کمک می کنند. وارنیش دندان کودکان چیست؟

مواد طعم دهنده و رنگ دهنده

این مواد برای بهبود ظاهر و طعم دهانشویه استفاده می شوند و به تازه و خوشبو شدن نفس کمک می کنند.

الکل یا مواد آنتی باکتریال دیگر

این ترکیبات برای از بین بردن باکتری و سایر میکروب های عامل پوسیدگی دندان و رفع ریشه اصلی بدبویی دهان مفید هستند. بیشتر بدانید: هزینه جراحی لثه ۱۴۰۲

مواد نگهدارنده

این مواد برای جلوگیری از رشد باکتری ها و دیگر میکروارگانیسم ها در داخل دهانشویه ضروری می باشند.

آب

برای حل کردن مواد ذکر شده و ایجاد فرم مایع دهانشویه از آب استفاده می شود. آیا میدانید بلیچ دندان چیست؟

فلوراید

برخی دهانشویه ها حاوی این ماده هستند که باعث افزایش مقاومت دندان ها در مقابل حملات اسیدی می‌شود. از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.

نحوه‌‌ی مصرف دهانشویه

1- قبل از شروع برای دانستن دوز مصرف دهانشویه دستورالعمل درج شده روی برچسب را مطالعه کنید. اغلب دهان‌شویه ها دوز حدود 20 میلی لیتر را توصیه می کنند. این مق برای تمیز کردن دندان در یک نوبت مناسب است. اما برخی دهان‌شویه های فلوراید دار تنها به 10 میلی لیتر در هر نوبت نیاز دارند.

2- جز مواردی که از دهان شویه تجویزی توسط پزشک استفاده می کنید در سایر موارد لازم نیست بیش از حد نگران مصرف دقیق دهان شویه باشید. کافیست مقداری باشد که دهان بدون احساس ناراحتی پر شود. باید بتوانید دهانشویه را به راحتی در دهان بچرخانید.

3- مقدار مورد نظر را به یک باره داخل دهان بریزید. دهان را بسته و محلول را با فشار داخل دهان بچرخانید. از بلعیدن دهان شویه خودداری کنید.

4- این کار را به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه (به زمان درج شده روی برچسب دقت کنید) انجام دهید. مطمئن شوید که محلول به جلو و پشت دندان ها رسیده. آن را روی زبان و سقف دهان نیز بچرخانید.

5- در مرحله آخر محلول را به طور کامل از دهان بیرون بریزید. با توجه به نوع دهانشویه ممکن است لازم باشد 30 دقیقه یا بیشتر پس از استفاده، از نوشیدن آب، خوردن غذا و سیگار کشیدن خودداری کنید.

دهانشویه بنزیدامین هیدروکلراید

 این دهانشویه درمانی برای کاهش التهاب و تسکین درد کاربرد دارد. برای کاهش درد ناشی از زخم دهان و یا گلو درد، می‌توان از این دهانشویه درمانی استفاده کرد. نکته جالبی که باید در معرفی دهان‌شویه بنزیدامین هیدروکلراید به آن اشاره کنیم این است که ماده موثر آن یعنی بنزیدامین، به چند شکل مختلف در بازار عرضه شده است. احتمالا شما هم آب‌نبات‌های مسکن گلودرد را تا به حال دیده باشید. ماده موثر و اصلی موجود در این آبنبات‌ها، همان ماده‌ای است که در این دهان‌شویه وجود دارد. بنزیدامین داروی ضد التهاب است و می‌تواند به کاهش عوارض گلودرد، زخم دهان، آفت و… کمک کند. بیشتر بدانید: روکش دندان بچه ها

مصرف در بارداری و شیردهی

ممکن است تصور کنید که استفاده از دهانشویه تاثیر خاصی بر جنین و یا نوزاد شما نگذارد، اما باید بگوییم مصرف هر نوع مسکنی حتی به‌صورت دهان‌شویه، وارد سیستم بدن شما و پس از آن، بدن جنین و نوازد شما خواهد شد. مصرف این دهانشویه در دوران بارداری ممنوع بوده و در زمان شیردهی تنها با تجویز پزشک امکان‌پذیر است.

نحوه مصرف

در صورتی که از بنزیدامین به‌شکل محلول دهان‌شویه استفاده می‌کنید، باید 15 میلی‌لیتر از آن را هر یک ساعت و نیم الی سه ساعت، مصرف کنید. با استفاده از در محصول، میزان لازم برای هر دوز مصرفی را مشخص کنید. محلول دهانشویه بنزیدامین را در دهان خود بچرخانید و با آن غرغره کنید. پس از 20 الی 30 ثانیه، آن را از دهان بیرون بریزید.

این دهان‌شویه ممکن است بر روی زبان شما احساس سوزش و یا گزش ایجاد کند. در این صورت، با مقدار مساوی آب، آن را رقیق کنید. محلول دهانشویه بنزیدامین هیدروکلراید برای کودکان زیر 13 سال مناسب نیست. علاوه بر این، سعی کنید که محلول را به هیچ عنوان قورت نداده و آن را پس از 30 ثانیه از دهان خود بیرون بریزید.

دهانشویه کلرهگزیدین

کلرهگزیدین می تواند باکتری های موجود در دهان شما را که باعث بیماری لثه می شوند از بین ببرد. این باعث می شود یک دهانشویه ضد عفونی کننده موثر باشد. دندانپزشک شما می تواند آن را برای درمان التهاب، تورم و خونریزی لثه تجویز کند. یادتان باشد که از معایب این دهانشویه آن است که کلرهگزیدین ممکن است باعث تغییر رنگ دندان شود. درک چشایی شما را تغییر دهد. پس اگر اگر دندانپزشک شما کلرهگزیدین را تجویز کرده است. نحوه استفاده از آن را به طور کامل با آنها مرور کنید.

مصرف در بارداری و شیردهی

اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به دندانپزشک خود اطلاع دهید. هنوز مشخص نشده که آیا کلرهگزیدین برای جنین خطر دارد یا ندارد.
در صورت شیردهی به دندانپزشک خود اطلاع دهید. هنوز مشخص نشده است که کلرهگزیدین در شیر مادر به نوزاد منتقل می شود یا می تواند بر نوزاد تاثیر بگذارد.

بعد از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باید از دهانشویه کلرهگزیدین استفاده شود. قبل از استفاده از شستشوی دهان، خمیر دندان را کاملا از دهان خود با آب بشویید. چند ساعت بعد از استفاده از شستشوی دهان غذا نخورید و ننوشید.

چه زمانی از شبانه‌روز از دهانشویه استفاده کنیم؟

• به گفته انجمن دندانپزشکی آمریکا مهم نیست دهانشویه را قبل یا بعد از مسواک زدن استفاده کنید هر دو زمان به یک اندازه موثر است، مهم تر از همه این ها آن است که از دهان‌شویه با کیفیت استفاده کنید.
• استفاده از دهان‌شویه برای خوشبو کردن دهان در هر زمانی در روز امکان پذیر است.
• اغلب توصیه می شود دندان ها را دو بار در روز مسواک زده و یک بار نخ دندان بکشید، استفاده از دهان‌شویه نیز می تواند به همراه هر بار مسواک زدن یا تنها صبح یا شب انجام شود.

سخن پایانی

در این محتوا به نفصیل از دهانشویه ها خواندیم. بهداشت دهان و دندان از مهمترین وظایف فردی روزانه است. دهانشویه‌ها بعنوان محصولاتی کمکی در کنار مسواک و نخ دندان می‌توانند کمک زیادی به شما بکنند. در این مقاله مضرات و فواید این محلول را شناختیم و نحوه‌ی استفاده از آن را مطالعه کردیم. بهتر است برای خرید دهانشویه‌ِمناسب با یک پزشک متخصص مشورت کنید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول