امروزه افراد برای درمان ناهنجاریهایی چون اورجت و کراودینگ دندان به ارتودنسی روی میآورند. ارتودنسی با دارا بودن انواع دستگاهها و روشهای مختلف درمانی چون ارتودنسی کاموفلاژ، ارتودنسی دیمون، ارتودنسی لینگوال و … توانسته پاسخگوی انواع نیازهای بیماران باشد. با این حال بطور کلی ارتودنسی را در دو نوع ثابت و متحرک دستهبندی میکنند. دستگاه های ارتودنسی ثابت و متحرک بسته به ناهنجاری دندان های افراد، توسط متخصص ارتودنسی انتخاب می شوند. در انجام ارتودنسی از میان تمام گامها ابتداییترین مرحله، مهمترین مرحله است. یافتن ارتودنتیست خوب. اما متخصص ارتودنسی خوب چه کسیست؟ چگونه نام بهترینها را جستجو کنیم؟ برای سادگی میتوانید مقالهی” معرفی 10 متخصص برتر ارتودنسی” را به انتخاب مجله آموزشی سلامت دندان دنبال کنید. در این مقاله با ما همراه باشید تا مراحل ارتودنسی دندان را گام به گام بررسی کنیم.
فهرست مطالب:
انواع روش های ارتودنسی
در ابتدای این مقاله میخواهیم انواع روشهای ارتودنسی را بررسی کنیم تا با تفاوتهای آنها بیشتر آشنا شویم.
ارتودنسی فلزی
این نوع ارتودنسی دندان یکی از قدیمی ترین و همچنین رایج ترین روش ارتودنسی دندان بوده که در این روش متخصص ارتودنسی به نصب براکت های فلزی بر روی دندان ها می پردازد. با نصب براکت های فلزی روی دندان ها، نیروی مورد نیاز در جهت مد نظر ارتودنتیست به دندان ها اعمال شده و دندان ها به کمک سیم و براکت های فلزی به سمت موقعیت درست و مناسب حرکت می کنند.
این مقاله را مطالعه کنید: بهترین متخصص پاتولوژی دهان
ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک به نوبه ی خود دارای روش های متفاوتی می باشد. در این روش ارتودنتیست با گرفتن قالبی از دندان های بیمار و ارسال آن به لابراتوار دندانسازی، پلاک متحرک مورد نظر بیمار را ساخته و به او تحویل می دهد. دستگاه های ارتودنسی متحرک قابلیت خارج شدن از دهان را دارند و بیمار در زمان مسواک زدن و یا غذا خوردن آن را از دهان خود خارج می کند. بیمار برای استفاده از روش ارتودنسی متحرک باید همکاری درستی با ارتودنتیست خود داشته باشد تا نتیجه درمان مورد پسند و درست واقع شود، در غیر این صورت نتیجه درمان مثبت نبوده و یا طول درمان افزایش پیدا می کند.
ارتودنسی با براکت سرامیکی
این روش ارتودنسی دندان همانند ارتودنسی فلزی بوده با این تفاوت که به جای استفاده از براکت های فلزی از براکت های سرامیکی برای درمان استفاده می شود. براکت های سرامیکی همرنگ دندان ها بوده و به وضوح روی دندان ها قابل مشاهده نمی باشند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ابزارهای دندانپزشکی را بخوانید.
ارتودنسی لینگوال
این روش درمانی مورد پسند بسیاری از بزرگسالانی می باشد که قصد انجام ارتودنسی دندان را دارند. در این روش براکت های فلزی در سطح پشتی دندان ها نصب می شوند و در واقع نوعی روش نامرئی ارتودنسی محسوب می شوند. ارتودنسی لینگوال دارای عملکردی یکسان با ارتودنسی فلزی اما با نوع سیم کشی دندان متفاوت است. این نوع روش ارتودنسی علاوه بر داشتن هزینه ای بالاتر، روشی دشوار چه برای ارتودنتیست و چه برای بیمار می باشد. در واقع می توان به وضوح گفت که تنها مزیت این نوع ارتودنسی، مشخص نبودن آن در ظاهر است، اما سختی های بسیاری را به دنبال دارد، در نتیجه معایب بیشتری به همراه دارد.
ارتودنسی دیمون
این نوع روش درمان ارتودنسی، یکی از جدید ترین و پیشرفته ترین شیوه درمانی ارتودنسی می باشد. براکت ها در ارتودنسی دیمون، دارای سیستم خودکار باز و بسته شدن هستند و با داشتن تکتولوژی پیشرفته مزیت های بسیاری دارند. این سیستم پیشرفته سبب می شود تا مراجعات به مطب ارتودنسی کاهش یابد. همچنین به دلیل عدم نیاز به کش های ارتودنسی در این روش، بهداشت دهان و دندان بسیار راحت تر و بهتر انجام می گیرد. با وجود اینکه براکت های دیمون به خودی خود هزینه گران تری نسبت به دیگر براکت های ارتودنسی دارندف اما با این حال ارتودنسی دیمون با وجود فواید و مزیت های گوناگون، بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.
مراحل کلی ارتودنسی دندان
قابل ذکر است که لزوماً قرار نیست همه متخصصان ارتودنسی مراحل زیر را مو به مو دنبال کنند. تنوع درمان های ارتودنسی زیاد است و ممکن است نحوه نصب و مراحل از شخصی به شخص دیگر کمی متفاوت باشد.
مرحله اول : یافتن متخصص ارتودنسی خوب
اولین مرحله، مراجعه به یک متخصص ارتودنسی خوب است اما بیشتر مردم خودشان با پای خودشان به متخصص مراجعه نمی کنند بلکه توسط یک دندانپزشک عمومی یا سایر متخصصان دندانپزشکی دیگر ارجاع داده می شوند.
اما معمولا از آنجایی که بیشتر مردم برای حفظ بهداشت دهان و دندان خود به دندانپزشکان مراجعه میکنند ممکن است توسط یک دندانپزشک به متخصص ارتودنسی ارجاع داده شوند. دندانپزشک مشکلات ناصافی دندان ها را میبیند و به بیمار توصیه میکند برای حفظ عملکرد و زیبایی دندان ها حتما به متخصص مراجعه کنید.
اما این به معنی این نیست که شما اول باید به دیدن دندانپزشک بروید و بعد با درخواست او پیش ارتودنتیست بروید. شما خودتان بدون هیچ ارجاعی میتوانید به مطب یا کلینیک یکی از این متخصصان بروید و مستقیما تحت ارزیابی و درمان آن ها قرار بگیرید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله انواع کامپوزیت دندان را بخوانید.
مرحله دوم: مشاوره، ارزیابی و معاینه تخصصی
پس از آنکه به یک متخصص ارتودنسی ارجاع داده شدید یا خودتان مستقیما به مطب یا کلینیک دندانپزشکی مراجعه کردید شما میبایست تحت معاینه و ارزیابی قرار بگیرید. در تمام مراحل ارتودنسی ثابت و متحرک، جلسه اول از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این جلسه معمولا جلسه معارفه و مشاوره است. متخصص به دندان های شما با دقت نگاه می کند یا حتی از آن ها اشعه ایکس می گیرد، مشکلات آن ها را پیدا می کند و بهترین درمان ارتودنسی را برای مرتب و صاف کردنشان معرفی خواهد کرد.
مرحله سوم: تعیین طرح درمان ارتودنسی متناسب با شما
همه بیمارانی که به یک ارتودنتیست مراجعه میکنند یک مشکل خاص و مشابه ندارند. همه آندربایت، اوربایت، شلوغی یا فاصله بین دندانی ندارند، بنابراین درمان یا طرح درمان همه هم یکسان نخواهد بود. درمان هر شخصی دقیقا متناسب با مشکل و شرایط دندان هایش خواهد بود.
مرحله چهارم: رفع مشکلات موجود در دهان و دندان
درمان ارتودنسی نسبتا زمانبر است و اگر شما هیچ مشکل خاصی نداشته باشید می تواند بین 6 ماه تا 3 سال به طول بیانجامد. در همان جلسه ارزیابی معمولا متخصص وضعیت بهداشت و سلامتی دهان و دندان شما را بررسی می کند و اگر مشکلی متوجه بهداشت دهان و دندانتان نباشد درمان شما را شروع می کند. اما اگر مشکل خاصی مثل عفونت لثه، آبسه و … داشته باشید تحت درمان قرار نمی گیرید. و به شما گفته می شود تا بعد از درمان مشکلات دهان و دندان، زمان دیگر را برای ارزیابی به مطب مراجعه کنید.
مرحله پنجم: نصب دستگاه های ارتودنسی
این مرحله از سلسله مراحل ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک دندان، برای همه افراد تحت درمان طولانی ترین مرحله است.
زیرا روند نصب بریس ارتودنسی کمی زمانبر است و نیازمند دقت، توجه و مهارت بالایی است که در مجموع باعث می شود این جلسه از هر جلسه ای طولانی تر شود.
مرحله ششم: رد کردن سیم از بین براکت های ارتودنسی
پس از نصب براکت ها، وقت آن است که سیم را داخل براکت ها وارد کنند. متخصص ارتودنسی سیمهایی نیم دایره مانندی را برای متصل کردن براکت ها به هم انتخاب میکند. اندازه سیم را مشخص کرده و در صورت نیاز آن را خم کرده یا میبرد. بعد از اینکه سیم ها از میان براکت ها عبور داده شد، فشاری که باید این سیم ها به دندان ها وارد کنند توسط متخصص ارتودنسی تنظیم میشود.
مرحله هفتم: بحث و تبادل نظر در مورد مراقبت از دهان و دندان
بعد از اینکه بریس ارتودنسی به صورت کامل روی دندان های شما نصب و تنظیم شد وارد سایر مراحل ارتودسی دندان خواهیم شد. اکنون نوبت این است که متخصص با شما درباره عملکرد بریس ها و زندگی بعد از نصب آن ها صحبت کند. او به شما نحوه صحیح مدیریت درد، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن با بریس را آموزش خواهد داد. احتمالا خودش محصولاتی که میتواند در طول درمان برای شما مفید باشد را معرفی خواهد کرد که شما باید آن ها را بخرید و استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: معرفی متخصصان برتر پروتز دندان
مرحله هشتم: جلسات و ویزیت های مکرر و دوره ای
بعد از تنظیم فشاری که سیم باید به دندان های کج شما وارد کند، حدودا باید هر 2 تا 4 هفته به صورت دوره ای و منظم به مطب متخصص خود مراجعه کنید. متخصص دستگاه ها را تنظیم می کند برای مثال فشاری که باید از سیم به براکت ها و دندان ها منتقل شود را تنظیم می کند.
برای ادامه حرکت دندانها در جهت مد نظر ما، سیم کمی قوی تر خواهد بود یا پیکربندی و تنظیمات متفاوتی نسبت به وضعیت قبلی سیم خواهد داشت. (چون دندان ها تا حدودی جابجا شده اند و باید سیم اینبار با فشار دیگری تنظیم شود). هر بار که شما به متخصص ارتودنسی خود مراجعه میکنید سیم عوض شده و تنظیمات آن نیز تغییر پیدا خواهد کرد.
مرحله نهم: اتمام مراحل ارتودنسی دندان و صاف شدن دندان ها
بعد از اینکه متخصص از منظم شدن دندان ها اطمینان حاصل کرد، دستگاه ها را در یک جلسه بر خواهد داشت. این جلسه از بهترین جلسات و مراحل ارتودنسی دندان است (چه متحرک و چه ثابت) است. زیرا دندان های بیمار صاف شده و متخصص نیز کارش را به خوبی انجام داده است.
البته بعد از اتمام درمان هنوز باید به مطب متخصص مراجعه شود تا از نگهدارنده ها یا ریتینرهای ارتودنسی استفاده شود. اینکار برای تثبیت نتایج درمان ضروری است و تا چند ماه طول خواهد کشید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله هزینه ارتودنسی دندان را بخوانید.
سخن پایانی
در این محتوا درباره انواع روش های ارتودنسی و مراحل انجام ارتودنسی خواندیم. اگر شما هم قصد انجام ارتودنسی دندان را دارید، باید با پشتکار و با نظم، درمان خود را سپری کنید. برای گرفتن نتیجه مورد نظر از درمان، باید توصیه های ارتودنتیست خود را کاملا رعایت کرده و از آن ها پیروی نمایید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
کودکان را باید از چه سنی نزد متخصص ارتودنتیست ببریم؟
به محض درآمدن اولین دندان شیری در کودکان مراقبت های دهان و دندان باید آغاز شود و از توصیه های دندانپزشک غافل نشوید. اگر سابقه خانوادگی کوچک بودن فک، جلوزدکی، عقب زدگی، فاصله بین دندان ها، شلوغی دندان و … دارید پیش از در آمدن دندان های دائمی حتما به یک متخصص ارتودنتیست مراجعه کنید. این سن میتواند 6 تا 8 سالگی باشد.
نصب براکت های ارتودنسی دندان چه قدر زمان می برد؟
متخصص ارتودنسی با تجربه و دارای مهارت برای نصب براکت های ثابت ارتودنسی به زمان طولانی نیاز ندارد و با سرعت و در نهایت دقت به نصب براکت ها می پردازد. برای ساخت پلاک ارتودنسی متحرک نیز، در یک جلسه به قالب گیری از دهان بیمار پرداخته شده تا آن را برای ساخت به لابراتوار دندانسازی ارسال کند و در جلسه بعدی به بیمار تحویل داده می شود.
آیا برای مرتب کردن دندان میتوان به یک دندانپزشک عمومی مراجعه کرد؟
دندانپزشکان تبحر و مهارت بالایی در ترمیم دندان، انجام کارهایی زیبایی دندان و مواردی از این دست دارند اما دانش کافی برای انجام درمان ارتودنسی دندان را ندارند. هرچند که دیده می شود که یک دندانپزشک این کار را انجام داده اما شما باید تنها به یک متخصص که مدرک این رشته را دارد اعتماد کنید.
تا چه زمانی باید از نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر استفاده کرد؟
مدت زمان استفاده از ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی با توجه به سن و شدت ناهنجاری بیمار برای افراد متفاوت می باشد. اما با این وجود می توان گفت که حدود استفاده از ریتینر بین یک الی 3 سال می باشد.