بعد از تجربه درد دندان پر شده، اقدام مهمی که باید انجام دهید، هماهنگی برای یک جلسه ویزیت و معاینه با دندانپزشک است. بسیار اهمیت دارد که از خوددرمانی یا روش‌هایی که به عنوان “درمان خانگی درد دندان پر شده” مطرح می‌شوند، صرف نظر کنید. در واقع، مفهوم درمان خانگی درد دندان پر شده وجود ندارد. این روش‌ها تنها روش‌های موقتی برای تسکین درد هستند و به هیچ عنوان به منشاء درد، یعنی مشکل اصلی که باعث درد شده است (که درد یکی از علائم آن است)، عمل نمی‌کنند. روش‌های خانگی تنها به صورت موقت درد را کاهش می‌دهند و به طور کامل درمان آن را ارائه نمی‌دهند.
آیا پر کردن دندان و یا درمان ریشه می‌تواند منجر به درد دندان شود؟
عمل پر کردن دندان پس از ترمیم پوسیدگی دندان یا روت کانال تراپی به طور معمول بدون درد انجام می‌شود. زیرا قبل از پر شدن دندان، اطراف آن به طور معمول بی حس می‌شود. این به این معنی است که در حین پر کردن و حتی یک تا دو ساعت پس از فرآیند، شما هیچ دردی تجربه نخواهید کرد. اما برخی افراد به دلایلی ممکن است پس از پر شدن دندان و یا حتی ماه ها و سال ها بعد از آن درد دندان تجربه کنند. در این متن، درباره علل این درد توضیح داده خواهد شد و توضیح داده خواهد شد که درد دندان پر شده در چه شرایطی طبیعی است و در چه زمانی غیرطبیعی خواهد بود.
در چه زمانی درد دندان پر شده طبیعی است؟
بعد از ترمیم پوسیدگی دندان با استفاده از مواد پرکننده مانند کامپوزیت یا آمالگام و غیره، رخداد درد در اطراف دندان معمول است. این درد حتی ممکن است حس درد در فک را نیز به همراه داشته باشد. زیرا افراد معمولاً به مدتی کوتاه هنگام بستن دهان خود در حین جویدن دندان، فشار دندان را حس می‌کنند و این ممکن است منجر به تجربه درد جزئی در فک شود. حساسیت دندان نیز یکی از عوارض جانبی پر کردن دندان و پوسیدگی‌های آن است.
خبر خوب این است که حساسیت و درد پس از پر کردن دندان معمولاً موقتی است و پس از چند ساعت تا چند روز کاملاً متوقف خواهد شد. اما اگر بیش از چند روز ادامه داشت، می‌تواند نگران کننده باشد و نیاز به مراجعه به دندانپزشک را داشته باشد.
در چه زمانی درد دندان پر شده غیرطبیعی است؟
احساس درد پس از ترمیم دندان (حتی در هنگام جویدن غذا) معمولاً رخ نمی‌دهد و نمی‌تواند از عوارض جانبی پر کردن دندان باشد. این موضوع ممکن است نشان دهنده استفاده بیش از حد از مواد پر کننده توسط دندانپزشک در حفره دندان باشد.
البته بسیار کم پیش می‌آید که دندانپزشک از مواد پر کننده بیش از حد استفاده کند. اما در برخی موارد (بسیار کم) به دلیل بی‌حس شدن دهان بیمار، آزمون بایت یا بررسی تماس فک‌ها با یکدیگر با وجود دندان پر شده، کمی دشوار می‌شود. در این شرایط، دندانپزشک می‌تواند مواد اضافی پر کردن را برداشته و مجدداً تماس فک‌ها را بررسی کند.
علاوه بر این، درد دندان پر شده هنگام جویدن ممکن است ناشی از ترک خوردگی دندان باشد. تجربه درد شدید و ضربانی نیز غیرطبیعی است و معمولاً نشان دهنده مشکلات جدی‌تر در سلامت دهان و دندان است. بنابراین، همیشه در صورت مشاهده این علائم، باید با دندانپزشک تماس بگیرید.
دلایل و عوامل درد پس از پر کردن دندان چیست؟
دلایلی که می‌توانند درد پس از پر کردن دندان را تحت تأثیر قرار دهند، محدود و به طور کلی شناخته شده‌اند. در ادامه با شش عامل اصلی این درد آشنا می‌شوید.
- حساسیت دندان:
دندانی که به تازگی پر شده است، ممکن است به غذاهای سرد و گرم (دمای بالا و پایین) و همچنین جویدن حساسیت نشان دهد. اگر درد دندان پس از پر شدن ناشی از حساسیت باشد، این وضعیت طبیعی است و با گذشت چند روز تا چند هفته، به طور کامل بهبود می‌یابد و نیاز به نگرانی نیست. - عدم تطابق مناسب ماده پر کردن با دندان:
اگر ماده پر کردن به درستی و با روش صحیح در حفره دندان قرار نگیرد، ممکن است یک درز یا شکافی پنهان بین ماده پر کردن و دندان ایجاد شود. در این حالت، احتمالاً نخستین علایمی که تجربه می‌کنید درد دندان است. زیرا این مشکلات باعث تحریک دندان و ایجاد درد می‌شوند. - ترک خوردگی و شکاف در ماده پر کردن:
در برخی موارد، به دلیل استفاده از مواد نامناسب یا روش نامناسب در پر کردن دندان، ممکن است در طول زمان ترک خوردگی یا شکافی بین ماده پر کردن و دندان ایجاد شود. این شکاف فضایی را برای ورود باکتری‌ها به داخل دندان فراهم می‌کند و می‌تواند منجر به عفونت دندان و التهاب پالپ شود.
در کل، در صورت تجربه درد شدید یا مداوم پس از پر کردن دندان، توصیه می‌شود که به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت درد را تشخیص داده و درمان مناسب را ارائه دهد.
4. التهاب پالپ یا پالپیت دندان
پالپ به بخش نرم دندان اطلاق می‌شود که در داخل اتاقک پالپ (زیر عاج دندان) و درون کانال ریشه قرار دارد. پالپ از بافت‌های زنده و حیاتی دندان تشکیل شده است. وقتی پالپ التهاب یا عفونت می‌گیرد، علامت اصلی آن درد شدید است.
ممکن است با از بین بردن پوسیدگی دندان (با استفاده از ابزارهای نازک دندانپزشکی)، پالپ تحت تأثیر قرار گیرد و کمی التهاب داشته باشد. اگر پس از پر کردن دندان با این مشکل مواجه شده‌اید، نگران نباشید. زیرا پالپ در این شرایط پس از مدتی بهبود خواهد یافت.
اما گاهی اوقات دندانپزشک بدون اینکه پوسیدگی دندان را به طور کامل بردارد، مواد پر کننده را قرار می‌دهد. در چنین مواقعی، پوسیدگی می‌تواند گسترش یابد و با نفوذ به پالپ دندان، عفونت ایجاد کند. اگر عفونت دندان شدید باشد، در این شرایط نیاز به درمان ریشه دندان یا روت کانال تراپی خواهد بود.
5. واکنش آلرژیک به مواد پر کننده
دندانپزشکان برای پر کردن و ترمیم دندان از چند نوع ماده پر کننده استفاده می‌کنند. گاهی اوقات بیمار ممکن است نسبت به یکی از این مواد حساسیت داشته باشد. در نتیجه، واکنش بدن به این مواد ممکن است علائم آلرژیک مانند درد، خارش و ضایعات ریز روی لثه و غیره را تجربه کند.
برای کاهش درد دندان پر شده که ناشی از واکنش آلرژیک است، باید پر کردن فعلی را برداشت کرده و آن را با یک ماده دیگر که به آن حساسیت وجود ندارد، جایگزین کرد.
6. حجم زیاد ماده پر کننده نسبت به ابعاد حفره
زمانی که پوسیدگی دندان برداشته می‌شود، بسته به اندازه و محل پوسیدگی، یک حفره در داخل دندان باقی می‌ماند. این حفره با استفاده از مواد پر کننده مختلف مانند کامپوزیت دندان و آمالگام پر می‌شود. پس از پر کردن کاملدندان، بخش‌های اضافی از پر کردن برداشته می‌شود تا علائم و مشکلاتی ایجاد نشود.
اما گاهی اوقات ممکن است حجم ماده پرکننده زیاد بوده و از سطح حفره بیرون زده باشد. در چنین شرایطی، هنگام جویدن فشار قابل توجهی به دندان پر شده وارد می‌شود و حتی ممکن است به دندان‌های دیگری که با پرکردن در تماس هستند، آسیب وارد شود.
7. درد ارجاعی
درد ارجاعی، دردی است که پس از پر کردن یک دندان، در دندان‌های مجاور آن احساس می‌شود. به این معنی که علت اصلی درد، دندان‌های مجاور دندان پر شده است، اما سیگنال درد بر روی دندان پر شده دریافت می‌شود.
درد ارجاعی معمولاً به طور خودبخود کاهش می‌یابد و طی چند هفته فروکش می‌کند. اما اگر درد بیش از چهار هفته ادامه داشته باشد، بهتر است با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
درمان درد دندان پر شده به چه صورت است؟
در صورتی که در ناحیه‌ای که دندان پر شده است، با درد شدیدی روبرو شوید و این درد به مدت چند ساعت یا حتی چند روز ادامه داشته باشد، مناسب است در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. تشخیص دادن علت اصلی درد دندان پر شده شما بسیار حائز اهمیت است و این کار تنها با انجام بررسی حضوری و تفسیر تصاویر رادیوگرافیک قابل انجام است.
برای ارائه برنامه درمان، حتماً باید وضعیت دندان به درستی مشخص شود. بنابراین، در ابتدا اقدامات تشخیصی انجام می‌شود. سپس بر اساس نوع تشخیص، درمان آغاز می‌شود.
در مورد درد دندان پر شده، قبل از مراجعه به دندانپزشک، چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
اگر به تازگی دندان خود را ترمیم کرده‌اید، بهتر است کمی صبر کنید، زیرا ممکن است درد به طور خودبخود تسکین یابد. به منظور کاهش درد و راحتی بیشتر، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- از ایبوپروفن (یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی) استفاده کنید، زیرا می‌تواند درد را تا حدی کنترل کند.
- از مصرف غذاهای بسیار سرد یا بسیار گرم در چند هفته اول پس از پر کردن دندان خود خودداری کنید.
- به طور موقت از مصرف غذاهای اسیدی مانند مرکبات، آب مرکبات، ماست و لبنیات ترش، شراب و نوشیدنی‌های الکلی و قهوه خودداری کنید.
- از آن سمتی از دهان که دندان پر شده در آن قرار دارد غذا نخورید.
- مصرف غذاهای بسیار سخت و سفت را به طور موقت متوقف کنید.
- دندان‌های خود را با حرکات نرم و دورانی به آرامی مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
علاوه بر این، اگر چند ماه یا چند سال از پر کردن دندان شما گذشته و هنوز هم درد تجربه می‌کنید، قبل از مراجعه به دندانپزشک، اقدامات زیر را انجام دهید:
- اجتناب از مصرف غذاهای سرد و گرم، به ویژه نوشیدنی‌ها.
- مصرف مسکن‌های بدون نسخه.
- اجتناب از استفاده از روش‌های خانگی یا خوددرمانی.
- مدیریت استرس.
- عدم تحریک دندان.
دلایل درد دندان پر شده بعد از چند سال:
علل درد دندان پر شده بعد از مدت زمانی، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شکستگی و آسیب به مواد ترمیمی و پرکردگی: به دلیل ورود آسیب مستقیم یا غیرمستقیم به صورت دندان پر شده، ممکن است مواد ترمیمی شکسته شده و یا آسیب ببینند. همچنین، پس از گذشت زمان، بعضی از پرکردگی‌ها ممکن است استهلاک یا تغییر کیفیت داشته باشند. در این شرایط، درد در هنگام جویدن بیشتر احتمال دارد، زیرا فشاری به دندان پر شده وارد می‌شود که منجر به درد می‌شود. اگر دندان مجدداً ترمیم نشود، ممکن است بیمار درد شدیدتری تجربه کند و احتمال وجود پوسیدگی زیر و اطراف پرکردگی و عفونت پالپ نیز وجود داشته باشد.
- پوسیدگی ثانویه زیر ترمیم: یکی از دلایل درد دندان پر شده بعد از مدت زمانی، پوسیدگی ثانویه زیر پرکردگی است. در این حالت، علامت‌های پوسیدگی ممکن است حتی در حالتی که ترمیم به نظر سالم می‌رسد، مشاهده شود. درد نیز یکی از علائم پوسیدگی ثانویه است. پوسیدگی می‌تواند زمانی رخ دهد که فضای خالی بین پرکردگی و دندان وجود داشته باشد یا به دلیل بهداشت نامناسب و وجود پلاک میکروبی، باکتری‌ها به ناحیه اتصال پرکردگی و دندان نفوذ کنند و پوسیدگی ایجاد کنند.
- پالپیت یا التهاب پالپ دندان: پالپ به بخش نرم دندان گفته می‌شود که در اتاقک پالپ (زیر عاج دندان) و کانال‌های ریشه قرار دارد. پالپ بافتی زنده و حیاتی در دندان است. زمانی که پالپ التهاب و عفونت داشته باشد، درد شدیدی بوجود می‌آید. اگر ترمیم‌های قدیمی که مشکل دارند تعویض نشوند و یا برای درمان پوسیدگی ثانویه اقدام نشود، ممکن است با فعالیت بیشتر باکتری‌ها و افزایش پوسیدگی، پالپ دندان آلوده یا عفونی شود و بیمار دردشدیدی را تجربه کند. در این شرایط، ممکن است نیاز به روت کانال تراپی یا درمان ریشه دندان وجود داشته باشد.
درد دندان عصب کشی شده
درد دندان پس از عصب کشی، یک عارضه متداول است که بعضی از افراد پس از انجام این روش درمانی تجربه می‌کنند. عصب کشی دندان به معنای پاکسازی کامل عصب و بافت‌های مربوطه از داخل ریشه دندان است. این روش معمولاً زمانی انجام می‌شود که عفونت شدید، پوسیدگی عمیق یا آسیب جدی به پالپ دندان رخ داده باشد.
در برخی موارد، پس از عصب کشی، ممکن است درد و تحریک دندان حس شود. علل احتمالی درد دندان پس از عصب کشی عبارتند از:
التهاب باقیمانده: در بعضی موارد، ممکن است پس از عصب کشی، باقیمانده‌های کوچکی از باکتری‌ها یا بافت‌های التهابی در داخل ریشه دندان باقی بماند. این باقیمانده‌ها می‌توانند به عنوان منبع التهاب و عفونت باقی مانده و درد دندان پس از عصب کشی را ایجاد کنند.
عفونت جدید: در بعضی موارد، پس از عصب کشی، ممکن است عفونت جدیدی رخ دهد. عفونت مجدد می‌تواند از طریق باکتری‌های جدید وارد شده به داخل ریشه دندان، اتاقک پالپ یا کانال‌های ریشه بوجود آید و درد و علائم دیگر را ایجاد کند.
تحریک عصبی: عصب کشی دندان، عصب را از بین برده و به معنای حذف تحریک عصبی می‌باشد. با این حال، در برخی افراد، پس از عصب کشی، ممکن است عصب‌های حسی دیگری که در اطراف دندان وجود دارند، هنوز حساسیت نسبتاً بالایی داشته باشند. این می‌تواند باعث درد و حساسیت پس از عصب کشی شده و در برخی موارد نیازمند زمان بیشتری برای بهبود است.
در هر صورت، اگر شما پس از عصب کشی درد شدید، تورم، خونریزی شدید یا علائم دیگری را تجربه کنید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید. او می‌تواند علت درد را تشخیص داده و راهنمایی لازم را درباره درمان و مراقبت‌های بعد از عصب کشی به شما ارائه دهد.
درد دندان پر شده با کامپوزیت
درد دندان پس از پر کردن با کامپوزیت، یک مشکل شایع است که بعضی از افراد پس از انجام این روش ترمیمی تجربه می‌کنند. پر کردن با کامپوزیت یک روش ترمیمی است که در آن ماده کامپوزیتی رنگی به عنوان جایگزینی برای بافت دندان آسیب دیده استفاده می‌شود. این روش معمولاً برای درمان پوسیدگی، شکستگی کوچک دندان، ترمیم فرسایش دندان و ترمیم ظاهر زیبایی دندان استفاده می‌شود.
در بعضی موارد، پس از پر کردن با کامپوزیت، ممکن است درد و حساسیت دندان حس شود. برخی از علل احتمالی درد دندان پس از پر کردن با کامپوزیت عبارتند از:
- حساسیت پس از ترمیم: ممکن است پس از پر کردن با کامپوزیت، دندان حساسیت نسبت به ماده ترمیمی نشان دهد. این حساسیت معمولاً به علت تغییر دمایی، فشار یا تحریکات غذایی مختلف به وجود می‌آید. این نوع حساسیت معمولاً به مرور زمان کاهش می‌یابد، اما در برخی از موارد ممکن است نیاز به مراقبت و درمان اضافی داشته باشد.
- منبع درد دیگر: در بعضی موارد، درد دندان پس از پر کردن با کامپوزیت ممکن است به دلایل دیگری ناشی از دندان وجود داشته باشد. ممکن است پوسیدگی عمیق تر از آنچه قابل تشخیص است، عفونت جدید در دندان یا وجود مشکلات دیگر مانند عفونت لثه، نفوذ سیال ریشه و غیره باعث درد شده باشد. در این صورت، تشخیص و درمان دقیق علت درد توسط دندانپزشک شما ضروری است.
- نادرستی در پر کردن: در برخی موارد، اگر پر کردن با کامپوزیت به درستی انجام نشود، ممکن است باعث ناهمواری، نظیری در بستر اندام دندان، نفوذ سیال ریشه یا تحریک عصبی شود که منجر به درد و عدم راحتی می‌شود. در این صورت، نیاز به تعویض یا تعمیر ماده ترمیمی وجود دارد.
در هر صورت، اگر شما پس از پر کردن با کامپوزیت درد دندان شدید، تورم، خونریزی شدید یا علایم دیگری را تجربه می‌کنید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید. او می‌تواند علت درد را تشخیص داده و راهنمایی لازم را درباره درمان و مراقبت‌های بعد از پر کردن با کامپوزیت به شما ارائه دهد.
درد دندان بعد از پرکردن
درد دندان پس از پرکردن، مشکلی است که بعضی از افراد پس از انجام این فرآیند تجربه می‌کنند. پرکردن دندان به معنای جایگزینی بافت دندان آسیب دیده با یک ماده ترمیمی می‌باشد. این روش معمولاً برای درمان پوسیدگی، شکستگی کوچک دندان و ترمیم فرسایش دندان استفاده می‌شود.
در بعضی موارد، پس از پرکردن، ممکن است درد و حساسیت دندان تجربه شود. برخی از علل احتمالی درد دندان بعد از پرکردن عبارتند از:
- حساسیت پس از ترمیم: ممکن است دندان پس از پرکردن به ماده ترمیمی حساسیت نشان دهد. این حساسیت معمولاً به علت تغییر دمایی، فشار یا تحریکات غذایی مختلف به وجود می‌آید. این نوع حساسیت معمولاً در مدت زمان کوتاهی پس از پرکردن وجود دارد و به مرور زمان کاهش می‌یابد.
- اندام‌بندی نادرست: اگر پرکردن به درستی انجام نشده باشد و بین پرکردن و دندان فاصله وجود داشته باشد، ممکن است غذا و باکتری‌ها به فضای بین پرکردن و دندان نفوذ کنند و عفونت و درد دندان را ایجاد کنند.
- پوسیدگی عمیق: در برخی موارد، پوسیدگی دندان به حدی عمیق است که باعث تحریک عصب و درد شدید پس از پرکردن می‌شود. در این صورت، ممکن است نیاز به ریشه کانال و درمان عصب دندان وجود داشته باشد.
- تعریق بیش از حد: در برخی افراد، پس از پرکردن دندان، ممکن است به دلیل تعریق بیش از حد در ناحیه پرکرده شده، با درد و حساسیت روبرو شوند.
در هر صورت، اگر شما پس از پرکردن با درد شدید، تورم، خونریزی شدید یا علایم دیگری را تجربه می‌کنید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید. او می‌تواند علت درد را تشخیص داده و راهنمایی لازم را درباره درمان و مراقبت‌های بعد از پرکردن دندان به شما ارائه دهد.
