قبل از تعریف اپن بایت لازم است بدانید که مال اکلوژن چیست؟ هم راستایی دندانها و نحوه صحیح قرارگیری آنها در کنار یکدیگر را اکلوژن میگویند. در طبیعی ترین حالت دندانهای بالایی حدود 2 تا 3 میلی متر دندانهای تحتانی را پوشش میدهند. مال اکلوژن به حالتی اطلاق میشود که دندانها از شکل طبیعی قرارگیری خود، منحرف شوند. ناهنجاریهایی نظیر دیپ بایت، کراس بایت و اپن بایت از این دسته اختلالات میباشند. . برای درمان اپن بایت، راه های گوناگونی وجود دارد که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.
فهرست مطالب
- اپن بایت چیست؟
- فیلم جراحی اپن بایت
- اپن بایت چه علائمی دارد؟
- عارضه اپن بایت چه مشکلاتی را به وجود می آورد؟
- عوارض ناشی از اپن بایت چیست؟
- چرا باید اپن بایت را درمان کنیم؟
- درمان اپن بایت در بزرگسالان چگونه است؟
- هزینه ارتودنسی اپن بایت چقدر است؟
- جراحی فک اپن بایت چگونه است؟
- چه نتایجی را می توان از درمان اپن بایت انتظار داشت؟
- هزینه درمان اپن بایت چقدر است؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
اپن بایت چیست؟
در حالت عادی فک های ما با هم تراز هستند و به خوبی روی همدیگر قرار می گیرند. زمانی که فک ها حالت نرمالی داشته باشند وقتی ما دهان خود را ببندیم هیچ فاصله ای بین دندان های فک بالا و پایین در جلو وجود ندارد. اما در عارضه اپن بایت فک ها با هم تراز نیستند و زمانی که دهان ها بسته می شوند بین دندان ها در جلو فاصله وجود دارد.
اپن بایت معمولا به دنبال 4 وضعیت زیر ایجاد خواهد شد:
- مکیدن انگشت شست یا پستونک: برخی از کودکان با مکیدن بیش از حد انگشتان خود، مداد، پستونک و هر ماده سخت دیگری، تراز طبیعی و هماهنگی بین دندان های قدامی خود را بر هم می زنند.
- فشار ناشی از زبان: قرار دادن زبان در بین دندان های قدامی بالا و پایین در طولانی مدت، می تواند باعث ایجاد و شکل گیری اپن بایت شود.
- اختلال مفصل تمپورومندیبولار TMJ یا: TMD این اختلالات باعث درد مزمن فک می شوند. تحرکات زبان و فشار آوردن به دندان ها در این اختلال می تواند دلیل دیگری برای شکل گیری و باز شدن بایت شود.
- مشکل اسکلتی: مشکلات اسکلتی اغلب منشا ژنتیکی دارند. در این وضعیت از ابتدا فک ها به شکل درست و هماهنگی با هم رشد نمی کنند درنتیجه مشکلات متعددی برای دهان و دندان ایجاد می شود. یکی از مشکلات ایجاد شده ناشی از اختلال اسکلتی فک می تواند اپن بایت باشد.
انواع اپن بایت
اپن بایت از نظر منشا بروز به دو دسته اسکلتی و دندانی تقسیم میگردد.
- اپن بایت استخوانی: به استخوان فک مربوط میشود.
- اپن بایت دندانی: استخوان فک مشکلی نداشته و دندان ها دارای ایراد میباشند.
ناهنجاری اپن بایت به طور کلی در سه دسته طبقه بندی میگردد:
فیلم جراحی اپن بایت
اپن بایت چه علائمی دارد؟
افرادی که از مشکل رنج می برند ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- مشکل گفتاری یا دشواری در ادای صحیح برخی کلمات
- مشکل در جویدن مواد غذایی و در نتیجه بروز مشکلات گوارشی
- تاثیر گذاشتن روی فرآیند بلع و اختلال در آن
- تاثیرگذاری رو تولید و ترشح جریان بزاق و کنترل آن
- قرار گرفتن زبان در موقعیت های نامناسب
- به جز این ممکن است موجب دندان قروچه و یا وارد شدن فشار بیش از حد به دندان ها شود زیرا فک ها با هم تراز و هماهنگ نیستند و روی هم نیروهای نامنظمی اعمال می کنند
عارضه اپن بایت چه مشکلاتی را به وجود می آورد؟
این مشکل نه تنها باعث ایجاد ظاهری ناخوشایند در فرد بیمار می شود، بلکه در خوردن غذا نیز اختلال ایجاد می کند. از این رو فرد معمولا دچار مشکلات گوارشی نیز می شود. مشکلات معده و روده، اغلب برای این افراد به وجود می آید. از دیگر مشکلاتی که این عارضه به وجود می آورد، عدم تلفظ برخی حروف همچون “ش” و “ژ” و “س” است.
مشکلات لثه ای و مشکلات صدا دار بودن فک در هنگام جویدن نیز، از دیگر عوارضی است که این اختلال به مرور زمان ایجاد می کند.
عوارض ناشی از اپن‌بایت چیست؟
اپن بایت می تواند عوارضی برای دندان ها، دهان و سلامت کلی بدن شما ایجاد کند. مال اکلوژن مانند اپن بایت با گذشت زمان بد تر می شود، که احتمال بروز مشکلاتی مانند بیماری لثه یا ساییدگی بیش از حد دندان های باربر را افزایش می دهد. از دیگر مشکلات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات گفتاری
- عدم اعتماد به نفس، به دلیل لبخند نازیبا
- مشکلات یا درد در هنگام جویدن یا گاز زدن
- اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی (TMD)
- سردرد و گوش درد
- مشکلات خواب
- خرناس
- بیماری لثه و پریودنتال
- پوسیدگی دندان در اثر رشد بیش از حد باک
چرا باید اپن‌بایت را درمان کنیم؟
شاید شایع ترین دلیلی که افراد را ترغیب می کند تا به درمان این مشکل رو بیاورند، نگرانی از بد فرم شدن صورت باشد. زیرا این مشکل روی زیبایی و فرم طبیعی صورت تاثیر می گذارد. دلایل دیگر برای درمان اپن بایت عبارتند از:
- مشکل در تکلم و ادای برخی کلمات: اپن بایت می تواند در گفتار و تلفظ برخی کلمات یا حروف اختلال ایجاد کند. به عنوان مثال، هنگام ادای حروف: ث،س و ص افراد با مشکل اپن بایت سوت میزنند.
- مشکل در غذا خوردن: این مشکل همچنین می تواند از گاز زدن و جویدن صحیح غذا و خوراکی جلوگیری کند.
- ساییده شدن بیش از حد دندان های خلفی یا پشتی: هر چه دندان های جلویی از هم فاصله بگیرند به همان اندازه دندان های پشتی به هم فشار وارد می کنند و سایش و فرسودگی آن ها بیشتر می شود. این مشکل می تواند منجر به شکسته شدن و یا بروز مشکلات دیگری در دندان ها شود.
درمان اپن بایت در بزرگسالان چگونه است؟
از آنجایی که در بزرگسالی، سن رشد استخوان ها به اتمام رسیده است برای اصلاح اپن بایت در بسیاری از موارد باید عمل جراحی صورت بگیرد. برای این منظور فک در چند بخش با دقت زیادی بریده می شود تا تغییر موقعیت داده شده و به راستا و موقعیت مطلوب جا به جا شوند تا اپن بایت، اصلاح شود. معمولاً سیم کشی دندان ها با استفاده از براکت نیز بخشی از این درمان محسوب می شود. طی عمل جراحی فک، فک ها تغییر موقعیت داده می شوند تا هنگام بسته بودن دهان، جلوی دهان نیز بسته شود و دندان ها به یکدیگر برسند. مهم ترین مزیت این روش، ماندگاری نتایج و احتمالا مادام العمر بودن آن است. البته بسته به شرایط بیمار ممکن است درمان ارتودنسی به تنهایی و بدون درمان جراحی نیز استفاده شود.
روش های درمان اپن بایت:
1- عمل جراحی فک برای اصلاح اپن بایت
از آنجایی که در بزرگسالی، سن رشد استخوانها به اتمام رسیده است برای اصلاح مشکلات اسکلتی در بسیاری از موارد باید عمل جراحی صورت بگیرد. برای این منظور فک در چند بخش با دقت زیادی بریده میشود تا تغییر موقعیت داده شده و به راستا و موقعیت مطلوب جابه‌جا شوند تا بدشکلی اسکلتی منجر به اپن بایت، اصلاح شود. معمولاً سیم کشی دندانها با استفاده از براکت نیز بخشی از این درمان محسوب میشود. طی عمل جراحی فک، فکها تغییر موقعیت داده میشوند تا هنگام بسته بودن دهان، جلوی دهان نیز بسته شود و دندانها به یکدیگر برسند. مهمترین مزیت این روش، ماندگاری نتایج و احتمالا مادام العمر بودن آن است.
2- درمان اپن بایت با ارتودنسی
اپن بایت قدامی یعنی بهم نرسیدن دندان های جلو هنگام جفت شدن دندان ها. برای بهم رسیدن دندان ها و بستن اپن بایت حین ارتودنسی ثابت از ترکیب اینتروژن دندان های خلفی با مینی اسکرو و اکستروژن دندان های قدامی با الاستیک کمک گرفته شده است. بعد از درمان ارتودنسی با بهم رسیدن دندان های جلو فانکشن و غذا خوردن تسهیل شده است. پایین تر آمدن دندانهای جلو فک بالا باعث نمایش بیشتر دندان ها حین لبخند و بهبود زیبایی لبخند شده است.
درمان اپن بایت با ارتودنسی ؛ اپن بایت قدامی یعنی بهم نرسیدن دندانهای جلو حین جفت شدن دندان ها. با ترکیب اینتروژن دندان های خلفی با مینی اسکرو و اکستروژن دندان های قدامی با الاستیک فاصله دندان های جلو بسته شده است. بهم رسیدن دندان های جلو فانکشن و غذا خوردن را تسهیل می نماید. پایین تر آمدن دندانهای جلو فک بالا باعث نمایش بیشتر دندان ها حین لبخند و افزایش زیبایی لبخند شده است.
ارتودنسی ثابت دو فک همراه با کشیدن دندان جهت رفع نامرتبی دندانی و قراردادن دندان های نیش بیرون زده در قوس دندانی.
بسته به شرایط ممکن است براکت به تنهایی و یا همراه با درمان جراحی استفاده شود. در این صورت معمولا پس از جراحی اصلاحی فک، براکت برای حرکت دادن دندانها و تکمیل درمان استفاده میشود. متأسفانه گاهی اوقات در مرحله التیام بافت‌ها پس از عمل جراحی، وضعیت طبق انتظار پیش نمی‌رود و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا بیمار بتواند به زندگی روزمره باز گردد. اصلاح اپن بایت بدون عمل جراحی بسیار کم خطرتر است.
اصلاح اپن بایت پس از عدم موفقیت عمل جراحی فک
خوشبختانه حتی با وجود عدم موفقیت درمان اپن بایت با عمل جراحی، باز هم گزینه های دیگری وجود دارد. حتی در این زمان نیز با روش‌های غیر تهاجمی می‌توان مشکل اپن بایت را برطرف کرد.
3- اصلاح اوپن بایت با لمینت
اصلاح اپن بایت با لمینت بیشتر جنبه زیبایی دارد. در واقع مشکل بیمار از نظر ساختاری هنوز برطرف نشده است. بنابراین مشکلات ناشی از اپن بایت مانند درد گردن و فک همچنان به قوت خود باقی خواهد بود. اما از نظر زیبایی تا حد زیادی لبخند بهبود می‌یابد. در این روش دندان اندکی تراشیده میشود و پوسته ونیر (لمینت) بر روی سطح جلوی دندان چسبانده میشود. مهمترین مزیت این روش، فوری بودن آن است.
4- درمان اپن بایت بدون جراحی
راز این درمان آگاهی از چگونگی موقعیت فکها در حالت درست و تست فرایند طراحی شده برای تغییر موقعیت فکها و بازسازی بایت برای بهبود زیبایی صورت، دهان و عملکرد آنها و حل مشکل اپن بایت می‌باشد. روش کار از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد اما به طور کلی پس از اولین جلسه مراجعه، سه هفته منتظر می‌مانید تا ترمیم آماده شود سپس برمی‌گردید تا درمان را تکمیل کنید. این درمان هنوز رایج نشده است.
5- درمان اپن بایت با کامپوزیت
برای برطرف کردن اپن بایت می توانید از ترمیم کامپوزیت نیز استفاده کنید. کامپوزیت، ماده خمیر مانندی است که به صورت لایه لایه روی دندان ها قرار می گیرد و فرم داده می شود.
کامپوزیت ها می توانند برای رفع اپن بایت های بسیار جزئی به کار روند. این گزینه درمانی، سریع و بدون درد است و در صورت انجام صحیح، نتایج طولانی مدت را تضمین می کند. با این حال تنها در صورتی موثر است که به محض آنکه علائم مال اکلوژن را احساس کردید، درمان را آغاز کنید.
6- درمان خانگی اپن بایت
درمان این نوع ناهنجاری دهان و فک تا قبل از تکمیل رشد دندانها و فک کار راحتی است و می‌توان به صورت خانگی از بروز این مشکل جلوگیری کرد، مثلا: نوزادان میل غریزی به مکیدن انگشت‌های خود و یا پستانک دارند که باید بعد از۳ یا ۴ سالگی آنها را از این کار باز داشت و اگر تا این سن مانع این عادات نشویم مشکل خود به خود رفع نمی‌شود و یا بعضی کودکان عادت دارند که زبان خود را پشت دندان‌هایشان فشار دهند و باید قبل از بروز مشکل این عادت را در آنها اصلاح کرد تا لازم نباشد که اقدامات درمانی مثل:جراحی، ارتودنسی و بریس دندان انجام گیرد.
هزینه ارتودنسی اپن بایت چقدر است؟
این هزینه تا حد بسیاری به میزان ناهنجاری بستگی دارد که پس از معاینه های لازم توسط دندانپزشک مجرب مشخص می شود.
جراحی فک اپن بایت چگونه است؟
عمل جراحی فک یا جراحی ارتوگناتیک به اصلاح بی نظمی و عدم تقارن استخوان های فک برای بهبود عملکرد دندان ها و بایت می پردازد. با انجام این تغییرات ممکن است ظاهر صورت فرد نیز بهبود پیدا کند. برای اصلاح مشکلات فکی جدی که با ارتودنسی قابل درمان نیستند، می توان از جراحی فک کمک گرفت. در اغلب موارد، قبل و همچنین پس از جراحی ارتوگناتیک و تا زمان بهبودی کامل، بریس های ارتودنسی روی دندان بیمار قرار دارند.
متخصص ارتودنسی می تواند با جراح فک و صورت برای مشخص کردن برنامه درمانی مشورت و همکاری داشته باشد. جراحی فک پس از توقف رشد یعنی حدودا در سنین ۱۴ تا ۱۶ سالگی برای خانم ها و ۱۷ تا ۲۱ سالگی برای آقایان قابل انجام است. در صورتی که بیمار به هر یک از شرایط زیر دچار بود، باید جراحی ارتوگناتیک انجام دهد.
چه نتایجی را می توان از درمان اپن‌بایت انتظار داشت؟
هر گونه مال اکلوژن درمان نشده مانند اپن بایت با گذشت زمان بد تر می شود. بسیار مهم است که به یک متخصص ارتودنسی با تجربه بتواند اپن بایت شما را در اسرع وقت اصلاح کند تا از آسیب بیشتر به دندان ها و لثه ها جلوگیری کند و همچنین از درد یا ناراحتی در هنگام جویدن، گاز گرفتن یا بلعیدن جلوگیری کند. برای کودکان مبتلا به اپن بایت، مداخله زود هنگام در سن ۷ سالگی منجر به طولانی ترین و موثرترین نتایج خواهد شد. بنابراین با مداخله و درمان زود هنگام می توان نتیجه ی دلخواه که مرتب شدن دندان ها و قرار گیری صحیح فک ها بر روی یکدیگر است را به دست آورد.
هزینه درمان اپن‌بایت چقدر است؟
هزینه درمان اپن بایت در هر فردی متفاوت از دیگری است. اگر بیمار تنها به ارتودنسی نیاز داشته باشد، باید هزینه ارتودنسی را بپردازد اما اگر درمان به جراحی فک کشیده شود، باید هزینه جراحی نیز به سایر هزینه ها اضافه شود. هر چقدر درمان در سنین کمتری انجام شود، از هزینه هایی که در بزرگسالی باید انجام شود، کاسته می شود.
سخن پایانی
شما در این مقاله با اپن بایت آشنا شدید. همچنین از روش‌های درمان اپن بایت آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
تشخیص اپن بایت به چه صورت است؟
اپن بایت نوعی مال اکلوژن است که در آن دندان های بالا و پایین بر روی هم قرار نمی گیرند و هنگامی که فک بسته می شود، دندان ها به درستی با هم برخورد نمی کنند و حتی بین ردیف های بالا و پایین دندان ها فاصله ایجاد می شود. وقتی دهان بسته است. برای تعیین اینکه آیا اپن بایت دارید یا خیر، به آینه نگاه کنید، به آرامی حالت گاز گرفتن بگیرید و لبخند بزنید تا دندان هایتان دیده شوند. اگر بین دندان های بالا و پایین فاصله وجود داشته باشد، احتمالاً دچار اپن بایت هستید. توجه داشته باشید که برای معاینه بیشتر باید با یک متخصص دندانپزشک مشورت کنید
آیا نایت گارد می تواند باعث اپن بایت شود؟
محافظ شب یا نایت گارد، برای کمک به افراد در توقف دندان قروچه و سایش دندان ها در هنگام خواب استفاده می شود. و نمی‌تواند باعث جا به جایی دندان ها و اپن بایت شود.
