اباتمنت دندان چیست؟

اباتمنت دندان از جمله اصطلاحاتی است که حتما در زمان انجام انواع روش‌های ترمیم دندان در کلینیک‌های دندانپزشکی یا مطب پزشک‌های متخصص دندان شنیده‌اید و شاید در اولین برخورد درک این اصطلاح برای شما پیچیده و گنگ بوده باشد. اباتمنت دندان در واقع ابزار پزشکی است که در ترمیم دندان‌های آسیب دیده در زمان انجام ایمپلنت‌های دندانی به کار برده می‌شود.

اباتمنت واسطی است که پروتز دندانی را روی پایه ایمپلنت نگهداری می‌کند و از نظر جنس ساختاری، نحوه اتصال و روش‌های ساخت به انواع گوناگونی دسته بندی می‌شود؛ اما به طور کل منظور از این اصطلاح پزشکی ابزاری است که برای اتصال پایه ایمپلنت به پروتز دندانی استفاده می‌شود. نحوه قرارگیری اباتمنت دندان بدین صورت است که در ابتدا استخوان فک را به منظور جایگذاری ایمپلنت سوراخ می‌کنند تا پایه ایمپلنت داخل آن جایگذاری شود، سپس اباتمنت را روی بافت ترمیم شده استخوان فک گذاشته و در نهایت پروتز دندانی یا تاج دندان را به وسیله اباتمنت به پایه ایمپلنت وصل می‌کنند. بنابراین از نظر کاربرد اباتمنت وسیله‌ای است که وظیفه اتصال پایه ایمپلنت به پروتز دندانی را دارد.

فهرست مطالب

• اباتمنت دندان چیست؟
• اباتمنت در دندانپزشکی چیست؟
• نقش اساسی اباتمنت در دندانپزشکی چیست؟
• معرفی انواع اباتمنت
• هیلینگ اباتمنت چیست؟
• فرق هیلینگ و اباتمنت چیست؟
• نحوه نصب اباتمنت ها چگونه است؟
• مزایا اباتمنت ایمپلنت دندان چیست؟
• بعد از قرار دادن اباتمنت چه اتفاقی می افتد؟
• رژیم غذایی بعد از انجام اباتمنت دندان
• قیمت اباتمنت ایمپلنت چقدر است؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

اباتمنت دندان چیست؟

ایمپلنت دندان وسیله‌ای تخصصی است که می‌تواند نقش یک دندان مصنوعی ثابت را بازی کند. اصولاً به کمک جراحی در استخوان فک شما زیر لثه قرار می‌گیرد. از اجزای ایمپلنت می‌توان به اباتمنت، فیکسچر و روکش مصنوعی اشاره کرد.

به منظور نصب پروتز یا همان تاج دندان (Crown) بر روی فیکسچر ایمپلنت ، از واسطه ای به نام اباتمنت (abutment) استفاده می شود. در حقیقت اباتمنت نقش یک تکیه گاه را دارد که در درست قرار گرفتن قسمتی از ایمپلنت و پروتز کمک کننده است. به عبارتی دیگر اباتمنت دندان وظیفه اتصال را به عهده دارد و معمولا به همراه ایمپلنت و پروتز دندان به کار برده میشود.

اباتمنت در دندانپزشکی چیست؟

اباتمنت بعد از کار گذاشتن تنه اصلی روی ایمپلنت قرار می گیرد و برای حفظ و نگهداری پروتز و یا ساختارهای فوقانی سیستم ایمپلنت بکار می رود و انواع مختلفی دارد.

سه نوع عمده اباتمنت

• نوع یک: پیچ شونده
• نوع دو: سمان شونده که به تنه اصلی با چسباندن محکم میشود
• نوع سه: برای اتصالات اور دنچری برای دست دندان کامل و یا پارسیل محکم شده با ایمپلنت
•  این نحوه اتصالات مثل دکمه های فشاری هستند که با فشار جا رفته و با مختصر فشار جدا می شوند.

اباتمنت ها ممکن است به صورت مستقیم و یا زاویه دار نسبت به تنه اصلی باشد که هر کدام کاربردهای خاص خودش را دارد و این دندانپزشک هست که نوع و زاویه مناسب اباتمنت را با توجه به ناحیه درمان انتخاب میکند.

نقش اساسی اباتمنت در دندانپزشکی چیست؟

نقش اساسی آنها در ساخت سوپراستراکچر یا پروتزهای ایمپلنت می باشد که بطور کلی پروتزهای ایمپلنت به صورت پیچ شونده و یا سیمان شونده هستند. امروزه در اکثر سیستم های ایمپلنت، اباتمنت های زاویه دار از ۵ تا ۲۵ درجه وجود دارد و در مواردی که جراح نتوانسته باشد ایمپلنت را عمود در استخوان بیمار قرار دهد از آنها استفاده می شود. در بعضی سیستم ها همان ایمپرشن کوپینگ که با آن قالب گیری انجام گرفته است، تکنسین در لابراتور آن را به اباتمنت تبدیل کرده و پروتز (تاج دندان) را روی آن می ‏سازد.

• بیشتر بخوانید: درمان تحلیل ریشه دندان و بررسی علل آن

اباتمنت ها به چند صورت Ball ،Locator ،Temporary ،Multi-unit ،Solid ،UCLA ،Cemented و Angled با قطرها، کلارهای متفاوت و اشکال گوناگون عرضه می گردد که بسته به درمان، دندانپزشک تشخیص می دهد که کدامیک برای بیمار بهتر است و طول عمر بیشتری خواهد داشت.

معرفی انواع اباتمنت

همانطور که گفتیم اباتمنت در علوم پزشکی با توجه به معیارهای مختلفی از جمله جنس اباتمنت، روش‌های ساخت و نحوه اتصال به انواع مختلفی دسته بندی می شود که در این بخش آن ها را بررسی می کنیم:

انواع اباتمنت به لحاظ نحوه اتصال

پس از آنکه ایمپلنت دندان داخل استخوان فک جایگذاری شد، حدود ۲ الی ۶ ماه زمان لازم است تا بافت استخوانی فک ترمیم شود. اکنون پس از گذشت دوره بهبودی اباتمنت دندان باید به عنوان واسط پایه ایمپلنت و پروتز دندانی به ایمپلنت متصل شود که به لحاظ نحوه اتصال با سه نوع اباتمنت دندان مواجه هستیم:

•  اباتمنت پیچ شونده: در برخی از پروتزها معمولا برای اتصال اباتمنت سوراخ‌هایی تعبیه شده که در این مدل از اباتمنت‌های پیچ شونده برای اتصال اباتمنت به روکش یا پروتز دندانی استفاده می‌شود.
• اباتمنت سمان شونده (Cemented) : این نوع اباتمنت در بدنه‌ای با سطح صاف طراحی شده‌اند، از این رو با روش چسباندن اباتمنت را به تنه اصلی متصل می‌کنند.
• اتصالات اوردنچری: برای اتصالاتی مثل پارسیل دندان و دست دندان از اتصالات اوردنچری استفاده می‌کنند که در این روش اتصال اباتمنت و پروتز به دکمه‌های فشاری شباهت دارد، بدین صورت که با یک فشار می‌توان پروتز را از اباتمنت جدا یا به آن متصل کرد.

انواع اباتمنت دندان به لحاظ روش ساخت

همانطور که اشاره شد یکی از روش‌های دسته بندی اباتمنت‌های دندانی دسته بندی بر اساس روش ساخت اباتمنت است که معمولا در این حال با دو مدل معروف مواجه هستیم:

•  اباتمنت کاستوم یا سفارشی: در این روش اباتمنت دندان بر اساس معیارهای خاصی و تنها برای یک فرد ساخته می‌شود، بدین صورت که دندانپزشک پس از انجام مراحل قالب‌گیری، بررسی وضعیت دندان و فک بیمار و با کمک ایمپرشن کوپینگ قالب فیکسچر لول را طراحی کرده و سپس براساس قالب ساخته شده اباتمنت سفارشی در لابراتوار برای بیمار به صورت اختصاصی تولید می‌شود.
•  اباتمنت پیش ساخته یا استوک: اباتمنت استوک در واقع اباتمنتی است که با تکنولوژی‌های پیشرفته و براساس معیاری خاص توسط تولیدکنندگان و سازندگان اباتمنت طراحی می‌شوند. این مدل در واقع ابزار آماده‌ای است که به راحتی می‌توان آن را برای افراد مختلف استفاده کرد و با توجه به کارکرد عمومی آن قیمت ارزان‌تری نسبت به مدل کاستوم دارد.

اباتمنت دندان از نظر جنس ساختاری

یکی دیگر از روش‌های دسته‌بندی انواع اباتمنت، طبقه‌بندی براساس جنس ساختاری و مواد اولیه به کار رفته در ساخت اباتمنت است که البته این موضوع می‌تواند در کیفیت، طول عمر و کارکرد اباتمنت تاثیر فوق العاده ای داشته باشد. با توجه به مواد اولیه کاربردی در تولید تجهیزات پزشکی معمولا استفاده از ترکیباتی مثل فولاد ضد زنگ جراحی، طلا، تیتانیوم و زیرکونیوم از جمله مواد پرکاربرد در تولید اباتمنت‌های دندانی به شمار می‌روند؛ اما به طور کل اباتمنت‌های تیتانیومی و زیرکونیومی جزء محبوب ترین‌ها هستند. آیا میدانید لیفت لثه چیست؟

• اباتمنت زاویه‌دار
  اباتمنت زاویه‌دار یکی دیگر از انواع اباتمنت‌های دندانی است که معمولا در حالت‌های خاص به کار برده می‌شود. همانطور که می‌دانید در برخی مواقع به دلایل مختلف امکان موازی سازی دندان‌های ایمپلنت شده وجود ندارد و گاهی ممکن است ایمپلنت به صورت زاویه‌دار داخل استخوان فک قرار بگیرد که در چنین زمان‌هایی استفاده از اباتمنت‌های زاویه‌دار برای موازی سازی دندان‌ها می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

مزایای اباتمنت زاویه دار

• عدم نیاز به پیوند استخوان که عملی تهاجمی است و نتایج آن قابل پیش بینی نیست. اباتمنت زاویه دار برای بیماران دارای شرایط بدنی مختلف که پیوند استخوان برای آنها ممکن نیست، گزینه‌ی مناسبی است.
• اباتمنت زاویه دار اجازه قرار دادن ایمپلنت‌هایی را می‌دهد که ربطی به ساختار آناتومیک استخوان ندارند.
• طراحی ایمپلنت با اباتمنت زاویه دار به گونه‌ای است که در برابر شکستن بسیار مقاوم است.
• نتایج بالینی بهتر همراه با پیش بینی عالی در کوتاه مدت و همچنین دراز مدت.
• این امکان را فراهم آورده است تا فرایند ترمیم دندان بسیار ساده باشد.
• ثبات ایمپلنت حتی در صورت وجود حجم اندکی استخوان.
• پیش بینی عالی در کوتاه مدت و نیز در دراز مدت.
• کاهش هزینه‌های جراحی و طول درمان.

هیلینگ اباتمنت چیست؟

این قطعه همچنین با نام جینجیوال و هیلینگ کپ هم شناخته می شود.از این قطعه برای رشد اصولی بافت نرم و سخت لثه اطراف ایمپلنت دندان استفاده می شود. همچنین هیلینگ کپ از تشکیل پلاک دندانی اطراف فیکسچر جلوگیری می کند تا در حین درمان دوره بهبودی در این ناحیه دچار عفونت نشوید.

این قطعه از ایمپلنت دندان کمی بزرگتر است تا نحوه رشد لثه اطراف فیکسچر و اباتمنت را راهنمایی کند.نصب این قطعه بر روی ایمپلنت کاشته شده توسط جراح دندانی است که پروسه کاشت ایمپلنت شما را برعهده گرفته است.

فرق هیلینگ و اباتمنت چیست؟

تفاوتی که هیلینگ و اباتمنت ایمپلنت بصورت عمده با هم دارند، در واقع مرحله ی استفاده از این دو قطعه در طی فرآیند کاشت دندان می باشد. تفاوت دیگر این دو قطعه این است که اباتمنت قطعه ای بسیار مهم و اصلی در ایمپلنت بشمار می آید در صورتی که هیلینگ با اینکه مورد استفاده قرار می گیرد اما چندان ضرورت و اهمیتی ندارد. دیگر تفاوت این دو قطعه باهم این است که اباتمنت در بطن و داخل کاشت دندان می شود و تا همیشه در جای خود باقی می ماند در حالی که هیلینگ پس از گذشت زمان از روی اسکرو برداشته می شود.

کاربرد هیلینگ اباتمنت:

یکی از کاربردهای مهمی که برای هیلینگ اباتمنت میتوان اشاره نمود کمک به شکل گیری بافت لثه در اطراف ایمپلنت می باشد. از دیگر کاربردهای هیلینگ اباتمنت میتوان به جلوگیری از نفوذ شی و یا جسم خارجی به درون ایمپلنت اشارره نمود. هیلینگ اباتمنت در واقع موادی است که بر روی ایمپلنت قرار می گیرد و سپس برداشته خواهد شد.

انواع مختلف هیلینگ اباتمنت:

هیلینگ اباتمنت در انواع مختلفی با تفاوت قطر و کلار های متنوع در بازار موجود می باشد. بطور کلی باید گفت انواع هیلینگ اباتمنت به سایز فیکسچر بستگی دارد و بنا بر اندازه ی آن مورد استفاده قرار می گیرد، همچنین شرایط مختلفی که لثه ی بیماران دارند، انتخاب می شوند اما در نهایت هیلینگ اباتمنت دو نوع اصلی دارد که عبارتند از Narrow یا باریک و Regular / Wide یا پهن. از لحاظ اندازه ی عرض این قطعه از ایمپلنت عریض تر می باشد تا بتواند از این طریق به شکل گیری خط لثه کمک کند. یک جراح و دندانپزشک متخصص زیبایی اصفهان می تواند در یک یا دو مرحله این کار را انجام دهد.

نحوه نصب اباتمنت ها چگونه است؟

دندانپزشک شما برای اتصال موفقیت آمیز ایمپلنت دندان به استخوان فک شما از دو روش می تواند کمک بگیرد:

روش اول نصب اباتمنت ها

از بافت لثه می توان برای پوشاندن اباتمنت ها استفاده کرد و حدود شش ماه برای بهبودی مهلت دارد. سپس دندانپزشک شما لثه ها را باز می کند تا در معرض دید قرار گیرد و راه را برای قرار دادن تاج باز می کند.

روش دوم نصب اباتمنت ها

اتصال یک تکیه گاه درمانی است. همانطور که در بالا توضیح داده شد، کاف التیام دهنده به انتهای خارجی ایمپلنت متصل می شود. این روش گسترده تر از ایمپلنت است و تضمین می کند که فضای کافی برای تاج وجود داشته باشد در حالی که لثه ها در اطراف ایمپلنت بهبود می یابند. بیماران اغلب استفاده از کاف التیام دهنده را ترجیح می دهند زیرا این کار نیاز به جراحی کمتری دارد.

• بیشتر بخوانید: عفونت دندان چیست؟

پس از اینکه ایمپلنت به طور کامل به استخوان فک شما چسبانده شد، کاف التیام دهنده برداشته می شود و تاجی روی ایمپلنت دندان قرار می گیرد. لثه های شما ممکن است نیاز به تغییر شکل داشته باشند زیرا فضای ایجاد شده توسط کاف همیشه با اندازه تاج شما مطابقت ندارد. 

مزایا اباتمنت ایمپلنت دندان چیست؟

اباتمنت ها در بالای لثه ها قرار می گیرند در حالی که ایمپلنت ها در زیر قرار می گیرند. این باعث می‌شود که برخی از ایمپلنت‌های شفابخش چشم‌پوشی کنند، زیرا نمی‌خواهند اباتمنت از لثه‌شان بیرون بیاید در حالی که منتظرند ایمپلنت با فک پیوند بخورد.

کاف های شفابخش نیاز به جراحی های متعدد ندارند. بدون این موارد، دندانپزشک شما باید پس از اتصال ایمپلنت به استخوان فک، لثه‌های شما را دوباره باز کند تا بتوان تاج را بچسباند. با اباتمنت ، تنها کاری که باید انجام شود، تغییر شکل ناحیه لثه در اطراف تاج برای اطمینان از تناسب طبیعی است.

بعد از قرار دادن اباتمنت چه اتفاقی می افتد؟

معمولاً ۴ تا ۶ هفته طول می کشد تا لثه ها در اطراف اباتمنت بهبود پیدا کنند. در این مدت، توصیه های جراح خود را در مورد انواع غذاهایی که باید مصرف کنید، دنبال کنید. همچنین دستورالعمل هایی برای تمیز کردن اطراف اباتمنت ها به شما داده می شود. تمیز کردن مناسب از عفونت جلوگیری می کند و باعث می شود بهبودی سریع تر حاصل شود.

قرار دادن اباتمنت ها بعد از بهبودی

ایمپلنت های شما در مرحله دوم عمل به پایه های اباتمنت متصل شدند. شما باید این پست ها را مانند دندان های طبیعی خود تمیز و مراقبت کنید. برای مراقبت از اباتمنت جدید خود در چند هفته آینده می توانید این دستورالعمل ها را دنبال کنید.

رژیم غذایی بعد از انجام اباتمنت دندان

برای تسریع در فرایند بهبودی خوراکی های زیر را استفاده کنید:

• آب میوه ها (میوه ها یا سبزیجات)
• سوپ هایی که از استخوان درست می شوند
• شیک های حاوی پروتئین
• ماست
• پوره سیب زمینی
• تخم مرغ همزده
• موز له شده
• چای و یا انواع دمنوش
• پودینگ
• ماهی
• بلغور جو دوسر فوری

ازمصرف این غذاها خودداری کنید

بعد از کاشت ایمپلنت دندان متوجه می‌شوید که لثه‌هایتان حساس و متورم شده‌اند. همچنین برای قرار دادن ایمپلنت ها برش های کوچکی در لثه های خود ایجاد می کنید. برای محافظت از لثه ها باید از مصرف غذاهای زیر در این دوره اجتناب کنید:

• غذاهای تند مانند فلفل تند یا سالسا تند
• غذاهای ترد مانند ذرت بو داده، چیپس و آجیل
• نوشیدنی های داغ مانند قهوه، چای و سوپ داغ
• غذاهای اسیدی مانند گوجه فرنگی و پرتقال
• غذاهای چسبنده مانند تافی و آدامس

قیمت اباتمنت ایمپلنت چقدر است؟

قیمت اباتمنت باتوجه به نوع آن می­‌تواند متغیر باشد. قیمت اباتمنت سفارشی بالاست و در مواقعی که پیاده­‌سازی اصلاحات پروتزی با ایمپلنت­‌های استاندارد امکان پذیر نیست، از آن‌ها استفاده می‌­شود. اما همانطور که گفتیم، قیمت اباتمنت در ایمپلنت پیش‌­ساخته پایین­تر از کاستوم اباتمنت است. البته معمولا قیمت اباتمنت جزئی از قیمت ایمپلنت تلقی و به صورت تمام شده به فرد اعلام می­‌شود.

برای اطلاع از قیمت اباتمنت به­‌طور دقیق، حتما باید توسط متخصص معاینه شوید. چراکه اباتمنت دندان در اشکال گوناگون عرضه می­‌شود و بسته به درمان، دندانپزشک تشخیص می­‌دهد که کدامیک برای بیمار بهتر است و طول عمر بیشتری خواهد داشت.

سخن پایانی

شما در این مقاله با اباتمنت دندان آشنا شدید. همچنین از انواع اباتمنت ایمپلنت دندان آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول